Bezoekt u wel eens een museum voor hedendaagse of actuele kunst zoals het MuHKA in Antwerpen of het S.M.A.K. in Gent? Ik besef dat ik met deze vraag het risico loop dat een hoop lezers hier al meteen afhaken. Ondenkbaar is dat immers niet gezien de felle discussie die losbarstte naar aanleiding van de recente tentoonstelling Over The Edges die het S.MA.K. in de straten van Gent bouwde. Met in dure Parmaham gedraaide pilasters op het menu wist Jan Hoet zich verzekerd van een hoop gebakkelei rond deze tentoonstelling. Echt ongelukkig over al die heisa zal de flamboyante conservator niet geweest zijn. Heisa betekent immers volk op de been. Al is het spijtig dat door dat culturele hespengedraai al die andere kunstwerken niet de kans krijgen die ze verdienen.
Duur vlees
Wie een beetje het hedendaagse kunstgebeuren probeert te volgen, is niet zo snel gechoqueerd door een paar kilo’s duur vlees die een kunstenaar niet tussen zijn boterhammen legt maar als kunstmateriaal gebruikt. Kunstenaars lijken tegenwoordig alles wat los of vast zit te kunnen gebruiken voor hun creatieve doeleinden. Dat heeft volgens mij veel te maken met het feit dat het borstelen van het zoveelste stilleven, portret of landschap voor de hedendaagse kunstenaar geen uitdaging meer vormt. Net zo min als het boetseren of kappen van een beeld. Dat is al tot in den treuren op alle denkbare manieren gedaan.
Opvallen
Ontelbare meesterwerken in talloze musea over de hele wereld bewijzen dat. De concurrentie van die overvloed maakt dat kunstenaars vandaag naar extremere middelen grijpen. Wil een kunstenaar in het huidige kunstklimaat een beetje opvallen, dan kiepert hij een haai in een bak formol, zaagt een paar koeien in twee of tatoeëert een troep varkens. Nee, dit fantaseer ik niet voor de vuist weg. De genoemde extremiteiten zijn werken van gerespecteerde kunstenaars die in befaamde kunsttempels te zien zijn.
Computer
Vooraleer u begint te denken dat u op de verkeerde site surft, zal ik nu toch maar even het woord computer laten vallen. Wat mij immers opvalt in musea van hedendaagse of actuele kunst is dat de computer er zo weinig aanwezig is. Dé technologische vernieuwing van de laatste decennia lijkt kunstenaars niet echt aan te spreken. Dat is toch een verbazingwekkende vaststelling. Als je al een spoor van een computer ontdekt, is het vaak als instrument om beelden te bewerken. Maar in die hoedanigheid is de computer niet meer dan het penseel van de schilder of de beitel van de beeldhouwer. Er moet toch onnoemlijk veel meer mogelijk zijn met al die technologie. Artificiële Intelligentie, Virtual Reality, Multimedia, Cyber-weet-ik-veel. En wie zijn er dan beter geplaatst dan mensen met een IT-achtergrond om aan het experimenteren te slaan? Of gaan die na hun dagtaak allemaal zo afgepeigerd naar huis dat ze geen zin meer hebben om creatief te stoeien met hun kennis? Tja, zolang daar geen verandering in komt, zullen we het moeten doen met ’traditionele’ kunst. Want hoe u er ook over denkt, het Parmahamtafereel in Gent kun je toch bezwaarlijk vernieuwend noemen.
