Over dit plaatje in de strip Asem viel Apple (© ; licentie: )
Een iPhone-app van boekenclub ECI.be werd door Apple geweigerd omdat er het mogelijk aanstootgevende woord ‘trekken’ in voorkwam. De app helpt mensen om tijdens de feestdagen namen te trekken voor wie ze een cadeautje moeten kopen. Het is het zoveelste voorval in een lange rij van censuuracties van puriteinse Amerikaanse bedrijven zoals Facebook en Apple waar ook Europeanen het slachtoffer van zijn.
Vanaf de 16de eeuw dumpte Europa zijn godsdienstfanaten en puriteinen grotendeels overzees. Vandaag krijgen we ze via het internet terug. Met interest. Het wereldwijde succes van Apple’s iPhone, iPad en iTunes App Store verplicht ook Europese uitgevers om zich aan te passen aan het puritanisme van de Amerikanen. Toch als ze een graantje willen meepikken van dat succes. Meer dan een graantje zal het trouwens niet zijn, want Apple roomt sowieso dertig procent van de inkomsten af. iPad-gebruikers moeten zich voegen naar de puriteinse Amerikaanse moraal. Gratuit geweld is geen probleem, maar zelfs het kleinste streepje bloot raakt niet door de Apple-censuur.
Ook Facebook legt zijn eigen puriteinse moraal op aan ons. Dat mocht ik onlangs zelf nog meemaken. Bovendien mag je er als uitgever niet te veel promotie voor jezelf maken, want dan wordt jouw pagina geblokkeerd. Dat gebeurde onlangs zowel met Humo als met Studio Brussel.
iPad is bijvoorbeeld een ideaal apparaat voor digitale strips. Belgische, Franse en Nederlandse uitgevers zouden wat graag op de iPad-kar springen. “Ik heb in onze catalogus heel wat strips waarvan ik weet: via Apple gaat dit niet lukken,” zegt Johan Stuyck van uitgeverij Oogachtend (in De Standaard). De nieuwe strip Asem van Marc Legendre en Marcel Rouffa werd door Apple geweigerd. Er komt een blote borst voor in een cruciale scène. En dat kon niet. De uitgeverij ging in beroep en toen mocht de strip wel in de App Store… voor 17 jaar en ouder. Helaas, Asem is een strip over onbegrip en xenofobie bedoeld voor jongeren van 13- en 14-jaar.
Zelfs Suske en Wiske ontsnappen niet aan de Amerikaanse regelneverij. Apple hield de nieuwe Suske en Wiske strip in app-vorm een tijdlang tegen omdat de Zwarte Madam erin meespeelt. Bij Apple meenden ze dat het hier wel eens om een racistisch personage zou kunnen gaan…
Bloot kan niet, geldklopperij vormt geen probleem. Dat is namelijk gezond kapitalistisch. Smurf’s Village van het Japanse bedrijf CapCom Mobile is een superhit op iPhone. Je kunt het gratis downloaden. Maar al naar 30 seconden vraagt het spel je om geld: 3,99 dollar voor een emmer smurfbessen. Wat veel vooral jonge spelers niet beseffen is dat die 3,99 dollar van hun App Store-rekening verdwijnt. En het stopt daar niet. Een kruiwagen vol smurfbessen kost maar liefst 44,99 dollar. Je kunt op enkele minuten tijd tientallen dollars verspelen. Maar dat mag blijkbaar, want met geld verdienen – zelfs op kap van kinderen en idioten — is tenslotte niks mis? Apple is trouwens niet het enige Amerikaanse internetbedrijf dat zijn normen en waarden internationaal exporteert. Facebook is nog zo een geval. Ook daar tiert de censuur welig en worden onwetende of domme gebruikers tientallen dollars lichter gemaakt met onnozele spelletjes zoals Farmville.
Als Europeanen kunnen we dat allemaal heel erg vinden, maar het is ook een beetje onze eigen schuld. Wij hebben geen Apple’s, Google’s of Facebooken. Die zijn allemaal verkocht, of in de kiem gesmoord door een gebrek aan stimulering, beleid en/of innovatie. Ondertussen zitten we met de gebakken peren.
Nog nooit gehoord van Android? Hoelang duurt het nog vooraleer dit open beturingssysteem voor smarthones en tablets die achterlijk puriteinse benadering van Apple onomkeerbaar zal hebben afgestraft, denkt u? Laten we op het einde van 2011 maar eens zien hoe de kaarten dán gaan liggen. Steve Jobs delft met zijn middeleeuwse houding het graf van zijn eigen producten. Zou hij dan echt de énige zijn die dat niet beseft?
We hoeven ons niet te beperken tot de facebooks van deze wereld. Korter bij huis hebben we genoeg voorbeelden. Vanaf dat een commercieel bedrijf een website heeft waarop individuen meningen of commentaren mogen posten, komt censuur om het hoekje kijken. Dit artikel verscheen vandaag op de Standaard bij opinies. Probeer maar eens een commentaar te posten dat de Standaard commentaren censureert, terwijl de Standaard nu facebook met de vinger wijst. Ik kan je garanderen dat dit soort commentaar NIET verschijnt onder de artikels van de Standaard. Het filteren en censureren van de commentaren doet het uitschijnen of alle commentaar gevers allemaal in een bepaalde richting denken of zelfs het artikel goedkeuren terwijl misschien het aantal commentaren dat een andere richting uitging, gewoon gecensureerd werd. De Tijd is nog veel erger, daar wordt expliciet gefilterd op meningen die de these van de Tijd ondersteunen, andersdenkenden worden zonder meer gecensureerd. En dan wetende dat er redelijk wat journalisten in Belgie rondlopen die weten dat dit de policy van hun werkgever is en die rustig verder hun gangetje gaan zonder de ethiek en de deontologische code van hun beroep nog een blik waardig te keuren. Werkelijk ik kan dat niet begrijpen, de vrijheid van meningsuiting is veel te belangrijk. Als men slecht onderbouwde reacties of ongepaste reacties krijgt, zijn er andere manieren dan censuur denkbaar. Maar goed, zelfs het aankaarten bij de VVJ is verloren moeite. Zij zijn zoals elke belangengroep heel protectief naar hun (betalende) leden en zullen niets doen tot het hele geval ontploft in hun gezicht. Misschien moet ik Youp eens een mailtje sturen zodat hij eens probeert bepaalde zaken op bepaalde websites van bepaalde kranten te publiceren? Bekende personen krijgen soms wel iets in gang gezet of recht gezet.