Bellen zonder (veel) te betalen

De toekomst
Verwacht niet dat het klassieke telefoontoestel binnenkort verdwijnt of dat telefoneren volledig gratis zal worden. De klassieke en de internettelefonie zullen echter wel meer naar elkaar toe groeien, waardoor telefoneren in de nabije toekomst in elk geval goedkoper wordt, vooral naar buitenlandse nummers. Belangrijker misschien nog is dat de gesprekskwaliteit zal toenemen en dat telefoneren ook meer mogelijkheden gaat bieden, zoals eenvoudig op te zetten conferentiegesprekken, chatten tijdens het bellen, videotelefonie of het simpel opnemen of doorsturen van telefoongesprekken.

Skype
De meeste diensten voor internettelefonie werken met (dure) centrale servers. De internettelefonie-mogelijkheden van instant messaging (IM) programma’s zoals ICQ of MSN Messenger kennen wegens hun ingewikkelde configuratie en lage kwaliteit weinig succes. Skype werkt echter op de manier van het bestandenuitwisselingsprogramma Kazaa: er is geen centrale computer, maar elke deelnemer aan het netwerk deelt een klein stukje van zijn bandbreedte met de andere gebruikers. Traditionele telefoons kappen, om bandbreedte te besparen, de hoge tonen van de menselijke stem af. Skype stuurt het volledige geluidsspectrum door, waardoor stemmen veel natuurlijker en helderder klinken. De gesprekskwaliteit hangt natuurlijk ook af van de bandbreedte van de aangesloten computers. Als er niet genoeg bandbreedte beschikbaar is, dan worden gesprekken soms onverstaanbaar of verbreekt de verbinding. Door een nieuw Skype-gesprek te starten is het euvel meestal echter verholpen. Skype werkt op verschillende platformen (ook Mac) en is beschikbaar in allerlei talen, waaronder het Nederlands. In tegenstelling tot Kazaa installeert Skype geen spionsoftware op je pc. Skype verdient geld door het leveren van toegevoegde diensten. De belangrijkste is SkypeOut, waarmee gebruikers via Skype kunnen telefoneren naar vaste telefoons overal ter wereld. Gesprekken in of tussen twintig landen in de E.U., Amerika en Australië kosten slechts 1,7 eurocent per minuut. Wel moet je via een kredietkaart vooraf belkrediet kopen in hoeveelheden van tien euro of meer. Het omgekeerde, waarbij iemand met een vast toestel een Skype-gebruiker kan bellen, bestaat voorlopig niet, maar er wordt wel aan gewerkt.

Het ene telefoonnummer is het andere niet
Het groeiende succes van internettelefonie heeft ook gevolgen voor de telefoonnummering. Een internettelefoonnummer is meestal een SIP-nummer, dat er technisch ongeveer uitziet zoals een e-mailadres. Omdat mensen nu eenmaal gewoon zijn aan telefoonnummer met cijfers, wordt dit SIP-nummer omgezet in een reeks getallen die er uitzien zoals een gewoon telefoonnummer. Je bestaande telefoonnummer kun je in veel gevallen behouden, maar dan moet de operator dat nummer wel verbinden met jouw internetnummer. Zelf merk je hier niets van: je correspondenten kunnen je bellen op je aloude telefoonnummer. Als je correspondent echter zelf ook via het internet belt, dan kan hij je op twee manieren bereiken: via je internetnummer of via je gewone telefoonnummer. In het eerste geval betaalt hij niets (of, zoals bij Calligator, heel weinig) omdat het telefoontje wordt afgehandeld binnen het netwerk van de operator. In het tweede geval betaalt hij meer omdat het telefoontje wordt omgeleid via een gewone landlijn van (bijvoorbeeld) Belgacom. De gebruiker moet dus zélf de goedkoopste weg kiezen voor een telefoontje. Het hoeft geen betoog dat dit niet erg gebruiksvriendelijk is. De aanbieders van internettelefonie werken aan oplossingen voor dit probleem. Zo willen ze een centrale database aanleggen van internettelefoonnummers (voipnum.com). Die zou dan kunnen worden gebruikt om gesprekken manueel of automatisch via de goedkoopste verbinding te laten verlopen. Een bijkomend probleem is dat de meeste netwerken voor internettelefonie voorlopig niet op elkaar zijn aangesloten. Je kunt dus abonnees in andere internettelefoonnetwerken alleen maar bellen via een (duurder) landnummer, wat natuurlijk absurd is. Om gratis te kunnen bellen met abonnees van andere internettelefoonnetwerken, moeten er zogenaamde ‘peering’-akkoorden worden afgesloten tussen de verschillende operatoren. Pas dan zul je ook gratis of goedkoop kunnen telefoneren naar abonnees van andere internettelefonienetwerken. Tornado Network Services zal bijvoorbeeld peeringakkoorden afsluiten met Zipgate, Freephone en Ifoon.