Meer dan alleen een nieuw velletje

De volgende versie van Windows nadert de voltooiing. Windows XP is bijna ‘af’, tenminste voortgaande op de tweede bèta die DiskIdee grondig aan de tand voelde. Eerder kreeg je al een eerste impressie van wat de volgende generatie Windows zoal te bieden heeft. Nu we zelf een tijdje Windows XP op een testmachine hebben draaien, kunnen we wat concreter ingaan op de nieuwigheden en sommige dingen eventueel bijsturen.

De hardware-eisen van Windows XP zijn niet mis. De kans zit er dan ook dik in dat je naast het nieuwe besturingssysteem bijkomende investeringen zult moeten doen om je hardware aan te passen. Toch hebben we geprobeerd om XP op een oude machine aan de praat te krijgen en in weerwil van de officieel vrij hoge hardware-eisen zijn we er nog in gelukt ook. Een gepensioneerde HP Vectra Pentium MMX 200 MHz met 32 MB Ram en een harde schijf van 2,1 GB werd terug van stal gehaald. We probeerden XP over de geïnstalleerde Windows 98 SE te installeren, maar hier haalden we bakzeil. Windows XP Engels weigerde zich te installeren boven op een Nederlandse Windows 98 SE. Wel was een dual-boot systeem mogelijk. De volgende afknapper was het geheugen. Met 32 MB moet je niet komen aandraven. Even het geheugen opgepept met een extra 32 MB tot 64 MB loste dit probleem op. Officieel is een Pentium 233 MHz het minimum, maar XP leek met de Pentium 200 MHz geen probleem te hebben. Voldoende geheugen en harde schijfruimte zijn belangrijker. Wel moet je hier natuurlijk geen wonderen van verwachten. Het werkt, maar dan wel tergend traag.

Interface
Met zijn nieuwe interface gaat Microsoft met de mode mee. De min of meer transparante interface krijgt de naam Luna mee en heeft een beetje weg van de Aqua-interface bij Apple MacOS X. Ook Linux KDE 2.X heeft dezelfde ‘doorschijnende’ trekjes. Wat mij betreft is dit in het geval van Windows XP verre van geslaagd. Al die felle kleuren zoals een grote fel grasgoene Start-knop en de hele nieuwe herindeling van de verschillende applets en pictogrammen op het bureaublad zijn bij nader inzien verwarrender voor een doorwinterde Windows-gebruiker. Het voordeel en gebruiksgemak is dan ook enkel weggelegd voor nieuwe gebruikers. Gelukkig kun je via het regelpaneel een andere “skin” (vel) kiezen en terugkeren naar de “klassieke” Windows-interface. De zogenaamde “skins” zijn de verder nog wat uitgewerkte themes uit eerdere Windows-versies.Wie eerdere Windows-versies al wat kent, loopt in Windows XP in het begin wat verloren. De leercurve is duidelijk groter dan de overstap van bijvoorbeeld Windows 95 naar Windows 98 en zelfs van Windows 98 SE naar Millennium. Gelukkig kun je terug naar de oude vertrouwde en zakelijke Windows-interface waardoor Windows XP meer op Windows Millennium en Windows 2000 lijkt.

Ander jasje
De Windows Verkenner krijgt alweer een ander jasje aan. Het linkervenster en rechtervenster blijven grotendeels hetzelfde, maar het webgebaseerde middenveld ziet er helemaal anders uit. Hier zie je nu verschillende categorieën met mogelijke veel gebruikte taken. Ook aan andere dingen merk je dat Windows XP meer taakgericht denkt en niet zozeer meer applicatiegericht of documentgericht. De optie Documenten is zelfs helemaal verdwenen uit het Start-menu, al kun je ze met één enkele instelling weer tevoorschijn toveren.Helemaal vernieuwd is ook het Configuratiescherm of Control Panel. In tegenstelling tot de meest gebruikte items zoals in Millennium of gewoon een rij pictogrammen met applets waarvan je de instellingen kon wijzigen zoals in Windows 95/98, zijn alle mogelijke in te stellen items in grotere categorieën gegroepeerd. Wanneer je evenwel verkiest alles in één oogopslag te zien zoals in Windows 95/98, kan dat nog steeds. Een en ander is dan wel iets minder overzichtelijk omdat er beduidend meer instellingen gewijzigd kunnen worden dan in Windows 95/98 en zelfs in Windows Millennium. Hier merk je duidelijk dat de afkomst van Windows XP Windows 2000 is.

Netwerkperikelen en Sint-Antonius van Padua
Wie gewend is onder Windows 2000 een netwerkje op te zetten of een systeem aan te luiten op een bestaand netwerk, zal tot op zekere hoogte geen problemen ondervinden om dit ook onder Windows XP voor elkaar te krijgen. Toch werken er een aantal zaken op een totaal andere manier, zoals bijvoorbeeld het delen van een harde schijf of partitie. Dat is meer dan even zoeken. Je moet hiervoor ook een kaarsje branden voor Sint-Antonius, patroonheilige van de verloren voorwerpen. Wanneer je het delen van schijven of mappen gewend bent vanuit Windows 98 of Millennium, dan is de manier waarop dit gebeurt en het aansluiten op een bestaand netwerk vele malen omslachtiger, ondanks de wizard die je bij het handje neemt. In de eerste plaats hebben sommige instellingen een andere naam. Verder is het flink wat zoeken. Nu is een en ander een beetje moeilijker gemaakt omdat niet iedereen die op dezelfde pc werkt zou kunnen rommelen met de instellingen. Windows XP is veel beter beveiligd tegen het oneigenlijk wijzigen van systeeminstellingen dan Windows 98 of Millennium. Zelfs wanneer jij alleen op je pc werkt, is er standaard altijd een inlogprocedure voor de Administrator en eentje voor de Guest met mindere bevoegdheden.Nu is het niet alleen zoeken naar de verschillende netwerkinstellingen, ook gewoon het geluid wat bijregelen kan niet meer vanuit het pictogrammetje op de systeembalk rechtsonder. Je moet nu echt naar het geluidsinstellingen-applet in het Control Panel gaan en dan op Advanced klikken. Wie zoekt, die vindt& met de hulp van Sint-Antonius van Padua.

Multimedia
Zoals bekend is de nieuwe Windows Media Player 8.0 onlosmakelijk verbonden met Windows XP. Een van de frappantste nieuwigheden is de mogelijkheid om ook muziek in MP3-formaat te coderen, naast het eigen WMA-formaat. Dit is voor Microsoft een grote stap, wellicht om toch de Windows Media Player naast RealWorks Player/Jukebox populairder te maken en de acceptatie ervan een duwtje in de rug te geven. Versie 7.0 was immers wegens verschillende bugs en te log, niet bepaald een succes. In onze bèta was het coderen naar MP3 evenwel beperkt tot een schamele 56 kbit/s, terwijl in WMA een doorvoersnelheid van 192 kbit/s wordt gehaald tegenover 16 kbit/s in Media Player 7.0. Het is ook mogelijk niet-beschermde WMA-muziekstukjes op te slaan. De Media Player 8.0 kan nu ook DVD’s afspelen. Zoals in Windows Millennium vind je verschillende nieuwe applets die met beeldbewerking te maken hebben zoals een min of meer universele driver die een aantal scanners van de bekendste merken ondersteunt en de Windows Movie Maker om zelf stukjes film en video te bewerken en op cd-r of cd-rw te zetten.

Systeemstabiliteit
Eindelijk lijkt Microsoft ook te beseffen dat een goed besturingssysteem niet alleen moet bestaan uit vele leuke applets met allerlei geinige gimmicks en aardige knopjes. In de eerste plaats speelt stabiliteit een doorslaggevende rol. In Millennium konden we al kennismaken met de applet System Restore. Hiermee kon je je systeem terugbrengen naar de laatst stabiel werkende situatie. In Windows XP gaat Microsoft nog een stapje verder. Slechte of incompatibele drivers installeren maken vanaf nu je systeem niet noodzakelijk blijvend instabiel. In de eerste plaats zal bij de volgende start Windows XP de foute driver niet meer gebruiken en een standaardversie gebruiken of een vorige versie. De optie ‘Driver Rollback’ laat je eveneens toe om naar een vorig geïnstalleerde driver terug te grijpen voor het geval er met een nieuwere iets niet goed meer zou werken.