In onze digitale wereld kunnen we niet zonder batterijen, maar veel vooruitgang in batterijtechnologie wordt er niet geboekt. Panasonic introduceert voor zijn vierde generatie eneloop Ni-MH AA en AAA-batterijen wel een aantal innovaties. Ze worden voorgeladen verkocht en zijn dus direct bruikbaar uit de verpakking.
Hoe kan dit als je weet dat gewone Ni-MH batterijen dagelijks tot 5% van hun lading verliezen en dus enkele weken na een volledig lading alweer leeg zijn? Het eneloop gamma werd oorspronkelijk ontwikkeld door Sanyo met het expliciete doel om Ni-MH batterijen te ontwerpen die hun lading traag verliezen. Zelfs de eerste generatie uit 2005 behield 75% van zijn lading na één jaar. De huidige generatie eneloop lite- en gewone AA- en AAA-batterijen behoudt 90% van zijn lading na één jaar. Voor de eneloop pro batterijen is dit 85% na één jaar. Na vijf jaar is nog tot 70% van de lading aanwezig.
Alle eneloop batterijen worden gebruiksklaar verkocht. Ze worden in de fabriek opgeladen met behulp van zonne-energie. Alle eneloop-batterijen werken ook bij lage temperaturen, tot wel minus 20 graden Celsius.
(© ; licentie: )
Het eneloop-gamma bestaat uit drie soorten AA- en AAA-batterijen en drie verschillende laders. De gewone eneloop batterijen hebben een witte kleur met blauwe merkopdruk met een capaciteit van 1900 mAh voor de AA-versie en 750 mAh voor de AAA-uitvoering. Je kunt ze tot 2.100 keer herladen. Ze zijn bedoeld voor normale toepassingen.
De lichtblauwe eneloop lite AAA- en AA-batterijen zijn bedoeld voor “low-power” toepassingen in afstandsbedieningen of dect-telefoons. Je kunt ze kopen in capaciteiten van 950 mAh (AA) en 550 mAh (AAA). Deze batterijen kun je tot 3.000 keer opladen en ze laden in een snellader ook dubbel zo snel op als de gewone eneloops. De eneloop lite is ook letterlijke lichter dan de gewone eneloop: de AA versie weegt bijvoorbeeld 19gram, tegenover 27gram voor de gewone AA eneloop.
Ten slotte zijn er de nieuwe zwarte eneloop pro’s die bedoeld zijn voor energiehongerige toepassingen in bijvoorbeeld flitsers, draadloze toetsenborden, muizen, game controllers, draadloos speelgoed etc. Ze bestaan in capaciteiten van 2450 mAh (AA) en 900 mAh (AAA). Je kunt deze batterijen tot 500 keer herladen.
De eneloop-batterijen hebben zoals alle oplaadbare batterijen een nominale spanning van 1,2V. Uit onze testen blijkt overigens dat de echte spanning hoger is en varieert tussen 1,45V en 1,3V afhankelijk van het type (zie tabel hieronder).
Wegwerpbatterijen bieden nominaal 1,5V, maar die spanning valt bij gebruik snel terug op een lager niveau. Oplaadbare batterijen leveren daarentegen langere tijd stabiel 1,2V en zijn dus volledig uitwisselbaar met hun wegwerpbroeders. NiMH-batterijen hebben geen last van het beruchte geheugeneffect en kunnen dus verschillende keren herladen worden zonder aan prestaties in te boeten.
Batterijen testen
De capaciteit van batterijen wordt meestal uitgedrukt in milliampères per uur, afgekort tot mAh. Dit is een maat voor hoeveel stroom ze kunnen leveren op een uur tijd. Een batterij van 1900 mAh zou in theorie een uur lang 1900 milli-amps (mA) moeten kunnen leveren of 190 mA tien uur lang (goed voor twee uur fotograferen met doorsnee digitale camera). De “zwaardere” batterijen (dus die met hogere mAh waarden) zijn vooral nuttig in apparaten die veel energie nodig hebben, zoals digitale camera’s.
Panasonic eneloop pro AA blister (© ; licentie: )
Het testen van batterijen is geen sinecure. Het volstaat niet om een batterij te belasten en dan te meten hoe lang het duurt voor ze “leeg” is (dat wil zeggen onvoldoende stroom afgeeft om nog voldoende belasting te leveren).
Omdat we niet over de nodige gespecialiseerde (en dure) meetapparatuur beschikten, besloten we alleen een informele steekproef te doen van een aantal populaire soorten batterijen. We gebruikten een oude Psion Series 5 handheld-pc die voorzien is van een ingebouwde batterijmeter. We plaatsten twee verse (of volledig opgeladen) AA-batterijen in de Psion en lieten ze leeglopen. Tijdens elke test zetten we de achtergrondverlichting telkens twaalf minuten lang op. Deze test leverde ons cijfers op voor de levensduur, de werkelijke capaciteit uitgedrukt in mAh en de stroom die de batterij gemiddeld afleverde uitgedrukt in mA.
Panasonice neloop pro AA (© ; licentie: )
Voor al deze cijfers geldt dat hoe hoger ze zijn, hoe beter de batterij presteert. Je vindt de resultaten in de onderstaande tabel. We berekenden een prestatiescore die je in één oogopslag toont welke batterij het langst meegaat. Daarbij houden we rekening met een ideale werkelijke capaciteit van 2910 mAh, een ideale levensduur van 65 uren en een ideale stroomsterkte van 50 mA. Voor het berekenen van de prijsprestatiescore, waarin prestaties en prijs elke voor 50% meetellen, houden we rekening met een ideale prijs van 0,75 euro per batterij.
De gewone eneloops hebben we ook recht uit de verpakking getest, dus met de fabriekslading. Verder controleerden we de claim van Panasonic dat zijn eneloops ook bij -20°C nog blijven werken door twee eneloop pro’s twee uur lang in de diepvriezer op -18° te leggen gelegd en daarna te testen.
| Type | eneloop pro 2450 mAh NiMH (BK-3HCCE) | eneloop pro 2450 mAh NiMH (BK-3HCCE) – na 2 uur in diepvries op -18°C | eneloop lite 950 mAh NiMH (BK-3LCCE) | eneloop 1900 mAh NiMH (BK-3MCCE) | eneloop 1900 mAh NiMH (BK-3MCCE) “Fabriekslading” (recht uit verpakking getest) |
| Prijs per stuk (€ btw in) | 4,99 | 4,99 | 2,50 | 2,74 | 2,74 |
| Herlaadbaar? (J/N) | Ja | Ja | Ja | Ja | Ja |
| Wordt opgeladen geleverd? | Ja | Ja | Ja | Ja | Ja |
| Milieu-vriendelijke fabriekslading? (bv. Zonne-energie) | Ja | Ja | Ja | Ja | Ja |
| Werkt nog bij welke lage temperatuur? | -20°C | -20°C | -20°C | -20°C | -20°C |
| Life cycle (herladingen) | 500 | 500 | 3000 | 2100 | 2100 |
| Zelf-ontlading op 1 jaar (%) | 15 | 15 | 10 | 10 | 10 |
| Zelf-ontlading op 5 jaar (%) | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| Opgegeven voltage (V) | 1,2 | 1,2 | 1,2 | 1,2 | 1,2 |
| Initieel gemeten voltage (V) (gemeten op basis van 2, dus 50% van Psion meting) | 1,45 | 1,35 | 1,4 | 1,4 | 1,3 |
| Levensduur (uren) | 37,50 | 22,25 | 12,39 | 18,46 | 16,28 |
| Totale capaciteit (mAh) | 1722 | 1031 | 593 | 865 | 763 |
| Gemiddelde stroomsterkte (mA) | 45 | 46 | 46 | 46 | 45 |
| Prestatiescore (max. 100) | 66 | 47 | 35 | 42 | 39 |
| Prijsscore (max. 100) | 45 | 45 | 90 | 82 | 82 |
| Prijsprestatiescore (max. 100) | 56 | 46 | 63 | 62 | 61 |
Uit onze testen blijkt dat de eneloop batterijen van Panasonic niet alleen goed presteren, maar hun lading ook lang vasthouden en zelfs bij lage temperaturen nog tot de helft van hun capaciteit behouden.
Hoe lang duurt het eigenlijk vooraleer zo’n envelop AA batterij opgeladen is? Ik heb een oplader (al vrij oud) die niet aangeeft wanneer de batterij opgeladen is (lichtje blijft dus branden). Ik heb ooit ergens gelezen dat het niet goed is om een batterij langer in de oplader te laten steken dan nodig.
Dat hangt ook van de laadkracht af, maar in vier uur zou ze toch vol moeten zijn. Erin laten steken kan in principe geen kwaad, normaal stopt een lader als de batterij ‘vol’ is en schakelt dan over op ‘druppelladen’. Maar als je lader al oud is, of van goedkope ‘Chinese’ origine, is het niet zeker dat al die (veiligheids)voorzieningen erin zitten.