Geef computervirussen geen kans

Wat zijn computervirussen?
Virussen zijn stukjes programma die meestal verstopt zitten in normaal uitziende applicaties of documenten en die zichzelf kopiëren in andere tot dusver niet besmette applicaties of documenten op een harde schijven of in een netwerk. Deze kopieeractie noemen specialisten de replicatie. Als er geen replicatie is, spreken we niet van een virus maar van een Trojaans paard of kortweg trojaan. Een Trojaans paard bevat een of ander gemeen stukje code verstopt in wat op het eerste zicht een normaal programma lijkt.
Zowel virussen als trojanen hebben een specifieke bedoeling: iets dat ze moeten doen op een systeem waarop ze binnengedrongen zijn. Deze taak noemt men ook wel de ‘payload’ of lading. Meestal – doch niet altijd – is die van vernietigende aard. Tegenwoordig is er nog een tweede impliciete taak of lading voor virussen: verhinderen dat ze ontdekt of verwijderd worden. Vooral daarvoor is er nogal geavanceerd programmeerwerk nodig. Om ontdekking of verwijdering te voorkomen, wordt druk gebruik gemaakt van zichzelf wijzigende programmeercode en zelfs van encryptie.
De ‘payload’ of lading is de eigenlijke reden van bestaan voor het virus. De hoofdtaak kan ofwel onschuldig, ofwel hinderlijk, ofwel destructief zijn. Sommige virussen hebben een hoofdtaak die uit combinaties van deze eigenschappen bestaan: ze beginnen onschuldig, maar evolueren naar destructief. Maar zelfs een onschuldige hoofdtaak kan zware praktische gevolgen hebben. Denk maar aan een virus dat een computer doet wachten op een toetsdruk met uitsluiting van alle andere taken als die computer moet zorgdragen voor het goed functioneren van levensondersteunende apparatuur in een ziekenhuis. Gulden regel is daarom dat een virus nooit op een pc mag blijven staan – hoe onschuldig het ook lijkt. (JZ)

Voorkomen is beter dan genezen

Wat kan de gebruiker doen om zijn pc en Windows te beschermen tegen infecties door computervirussen?

Installeer antivirussoftware
Het belangrijkst is natuurlijk om infecties te vermijden. Installeer zo betrouwbaar mogelijke antivirussoftware en werk die minstens eenmaal per dag bij, zodat de software ook de meest recente virussen herkent. Het bijwerken gebeurt automatisch, maar meestal moet de gebruiker wel het tijdstip en de frequentie configureren.

Scan regelmatig
Meestal kan de gebruiker kiezen wanneer een virusscan uitgevoerd moet worden. Doe dat niet bij elke systeemstart, want het kost teveel tijd. Een volledige systeemscan gebeurt best op een moment dat er niet met de pc wordt gewerkt, bijvoorbeeld tijdens de middagpauze of ’s nachts. Doet dit minstens wekelijks, en indien mogelijk dagelijks.

Gebruik maandelijks de noodstart-cd
Sommige antivirusproducenten leveren een noodstart-cd mee of maken de installatie-cd gewoon startbaar. Noodstart-cd’s kunnen de computer testen zonder dat Windows in het geheugen zit. Op die manier kunnen ze ook virussen terugvinden die zich op allerlei slinkse manieren verborgen houden. Het is een goed idee om de pc minstens eenmaal per maand met een noodstart-cd op virussen te controleren.

Wat te doen bij besmetting?
Binnen een besmette Windows een virus verwijderen is niet altijd mogelijk. Met een noodstart-cd is het meestal wel mogelijk. Mocht een virus helemaal niet verwijderbaar zijn, dan kan de laatste back-up die nog virusvrij was soelaas bieden. Doe je – zoals het hoort – regelmatig een virusscan, dan gaat het om de laatste back-up die gemaakt werd vóór de meest recente virusscan die geen virus meldde. De meeste gebruikers maken echter geen back-ups. Als je geen back-up hebt en het virus kan niet worden verwijderd, dan zit je met een probleem. Dan helpt alleen nog maar het volledig herformatteren van de pc en het opnieuw installeren van een vers besturingssysteem. (JZ)

Betrouwbare antivirussoftware

Data TestLab test regelmatig beveiligingssoftware voor klanten in binnen- en buitenland. Recent werd een test uitgevoerd van twaalf antiviruspakketten voor de Nederlandse ICT-uitgever IDG. De producten van alle grote merken, waaronder McAfee en Symantec, werden in die test meegenomen. De beste presterende software is echter afkomstig van de bij particulieren minder bekende merken Kaspersky en F-Secure. Kaspersky Anti-Virus Personal 5.0 en F-Secure Anti-Virus 2006 steken volgens de testers "weer met kop en schouders boven de concurrentie" uit. Ook goede presteerders zijn Avira Desktop for Windows en Panda Titanium Antivirus 2006. Het volledige rapport kan in pdf-formaat worden gedownload bij WebWereld en kost 1,3 euro. Een preview kan gratis worden gedownload. (JoS)

Antivirusprogramma’s en internetbeveiligingssuites

De meeste producenten van antivirussoftware bieden vandaag de keuze tussen een hele waslijst aan beveiligingsproducten. Antivirussoftware is daar slechts één onderdeel van. Andere soorten beveiligingssoftware zijn persoonlijke firewalls, e-mailfilters, software voor ouderlijk toezicht en privacybeschermers en/of antiparasietsoftware. Je kunt natuurlijk van al deze soorten beveiligingssoftware een pakket kopen, maar dan ben je een pak geld kwijt. Gelukkig brengen de producenten ook zogenaamde internetbeveiligingssuites op de markt: een aantal van deze programma’s gebundeld in één pakket. Deze bundels zijn veel goedkoper. Zowat alle producenten hebben dit. Als je dus meerdere beveiligingspakketten van eenzelfde producent wil hebben, koop je beter de beveiligingssuite van die producent. (JZ)