Databases liegen niet

1
43

Onlangs werden burgers uit het Nederlandse Overijssel ontmaskerd als fraudeurs omdat ze te weinig water verbruikten. Veertien Twentse gemeenten koppelden databasegegevens over uitkeringen en waterverbruik aan elkaar. Informatie die in database wordt verzameld, zal vroeg of laat ook worden ge- en misbruikt.

De VLD wil de privacy van de burger beter beschermen. "Het is ons zelfs de val van de regering waard, in tegenstelling tot Brussel-Halle-Vilvoorde," verklaarde Guy Verhofstadt op het economische congres van zijn partij. Ronkende verklaringen zijn we in dit land natuurlijk gewoon, maar het is toch belangwekkend dat een regeringspartij de privacy van de Belg als één van zijn belangrijkste strijdpunten naar voren schuift.

Onderzoekscommissie
De VLD wil ook een parlementaire onderzoekscommissie over het onderwerp. Het voorstel daartoe werd ingediend door ex-minister Karel Pinxten en diens parlementaire collega Hilde Vautmans. Pinxten diepte al enkele veelbetekenende statistieken op. Zo duikt de doorsnee-Belg volgens hem op in zeshonderd verschillende databanken. Hoeveel bewakingscamera’s er in België staan opgesteld, weet niemand. Het zijn er in elk geval een pak meer dan de vijfhonderd exemplaren die officieel werden geregistreerd.
Het budget voor afluisteren van het departement Justitie steeg van anderhalf miljoen euro in 2002 naar vier miljoen in 2004. Zoals ik op deze plaats eerder al meldde, werd het beschikbare budget bovendien vroegtijdig opgesoupeerd. Justitie wil met andere woorden graag nog méér afluisteren, maar kan het zich niet permitteren.

Schaduw
Veel gebeurt nog in de schaduw. Verzekeringsmaatschappijen hebben er commercieel belang bij om zoveel mogelijk privé-gegevens over hun klanten te verzamelen. Ze gebruiken daarbij vaak methodes die zich minstens in een grijze zone bevinden.
Het feit dat er zoveel informatie over ieder van ons in allerlei databanken zit, maakt het uiteraard een stuk eenvoudiger om die te verzamelen. Voor zover hierover regels bestaan, worden die vaak met de voeten getreden. Met vaak simpele trucjes is het mogelijk om heel wat over iemand te weten te komen. Naïviteit en/of persoonlijke relaties spelen daarbij een belangrijke rol.

Regels
Er is in ieder geval nood aan strengere regels én slimmere technische obstakels om ervoor te zorgen dat verantwoordelijken niet zomaar gegevens uit de databases die ze beheren kunnen delen met onbevoegden. Die regels kunnen er pas komen na een goede informatieronde. Een parlementaire onderzoekscommissie over de privacy is dus helemaal geen slecht idee.
Daarnaast moeten we misschien ook eens nadenken over een voorzorgsprincipe voor de privacy. Voor het milieu kennen we een dergelijk principe al. Elke nieuwe regelgeving zou preventief moeten worden getoetst aan de mogelijke repercussies voor de persoonlijke levenssfeer van de burger. De ervaring leert immers dat alle informatie die wordt verzameld, vroeg of laat ook (oneigenlijk) wordt gebruikt.
Zo werden onlangs burgers uit het Nederlandse Overijssel ontmaskerd als fraudeurs omdat ze te weinig water verbruikten. Veertien Twentse gemeenten koppelden gegevens over uitkeringen en waterverbruik aan elkaar. Bij wie er te weinig water uit de kraan kwam, werd geconcludeerd dat hij of zij niet op het opgegeven adres woonde. Zo werd een miljoen euro aan onterecht betaalde uitkeringen teruggevorderd. Misschien sprongen de "fraudeurs" uit milieuoverwegingen gewoon heel zuinig met water om? Die mogelijkheid werd niet opengelaten. Databases liegen nu eenmaal nooit.

Vorig artikelEchte point-and-shoot pocketcamera
Volgend artikelPodcast 16: Nieuwe producten bij Packard-Bell
Jozef Schildermans
Jozef Schildermans is journalist en schrijver. Zijn recentste roman is De reis van de hofarts (samen met Ludo Schildermans) onder de auteursnaam L.J. Schildermans gepubliceerd bij Uitgeverij Houtekiet.

1 REACTIE

  1. Toch even een bemerking. Ik vind dit een beetje stemmingmakerij waar vooral (sociale) wetenschappers de dupe van zijn.
    Het gros van de gegevens in databases komt immers van \”marketingacties\”. Grote bedrijven verdienen sloten geld aan deze (onbetrouwbare?) zelfverzamelde data. Wetenschappers die daarentegen een representatieve steekproef wensen, moeten een parcours van +/- 8 maanden fietsen, bij het NIS.
    Resultaat: internetenquêtes worden opeens representatieve steekproeven…
    Het is angstaanjagend te zien hoeveel en welke bedrijven gebruik maken van allerhande \”online\”-enquêtes. Of de privacy hiermee gediend is, is nog maar de vraag. Je zou de privacy-wetgeving ook als een georganiseerde vorm van schaarste kunnen beschouwen. En iedereen weet wat er gebeurd wanneer goederen schaars zijn…

    We zitten al met één van de strengste wetgevingen op dat vlak in de wereld, misschien wordt het tijd om eens na te gaan hoe correcte data op een geanonimiseerde manier verspreid kunnen worden.
    Je gaat de banken toch ook niet afschaffen omdat ze een potentieel risico vormen voor geboefte dat op zoek is naar veel geld?

Reacties zijn gesloten.