Je zelf trainen om het ondenkbare te denken heeft voordelen die veel verder gaan dan de gedachten zelf.
"Je zelf trainen om het ondenkbare te denken heeft voordelen die veel verder gaan dan de gedachten zelf," aldus Paul Graham, ontwerper van de Arc programmeertaal en auteur van ANSI Common Lisp, in
het on line essay "What You Can’t Say" (opent in een nieuw venster).
Graham vergelijkt het met gymnastiek voor de geest.
Er is zovéél dat we niet meer mogen zeggen. De Britse tv-presentator Kilroy werd op de dag dat ik dit schreef ontslagen door de
BBC omdat hij in een krantenstuk van leer was getrokken tegen "de" Arabieren: "Wat denken de Arabieren dat wij over hen denken? Dat we hen bewonderen als zelfmoordbommers, afhakkers van ledematen en
onderdrukkers van vrouwen?”. Een storm van protest stak op. Kilroy werd van "racisme" beschuldigd en de BBC zag zich "genoodzaakt" zijn praatprogramma van het scherm te weren. Gewoon de discussie
aangaan met Kilroy werd blijkbaar niet in overweging genomen: zijn uitspraken conformeren duidelijk niet aan het politiek correcte denken van de dag.
Rookvrij
"De hele planeet rookvrij … is de nieuwe religie van calvinistische schertsfiguren en nu ook [staatssecretaris] Kathleen Van Brempt," zo schreef kettingroker Hugo Camps in zijn column in
De Morgen naar aanleiding van het geplande verbod op roken in bedrijven. De Morgen besliste nog niet om Camps uit zijn pagina’s te verdrijven,
maar wat niet is kan nog komen. Immers, jaarlijks sterven duizenden Belgen aan passief roken, dat is toch wetenschappelijk bewezen? Hoe durft die Camps dan zaken te denken, laat staan te schrijven
als: "Aan de uiterwaarden van het perron [in Nederlandse stations] staan nu pafpalen. Daar vinden de getatoeëerden elkaar, nog net niet bespijkerd met een gele ster, maar veel scheelt het niet."
"Aardopwarming bedreigt miljoen soorten", koppen de kranten naar aanleiding van een internationaal wetenschappelijk onderzoek dat de aantasting heeft onderzocht van de habitat van 1.103 planten- en
diersoorten. De dag erna vernemen we dat een Zwitserse onderzoeker op basis van computersimulaties tot de conclusie is gekomen dat extreme zomers zoals die van 2003 "normaler kunnen worden". Het is
duidelijk: dat getalm met de Kyoto-normen voor de uitstoot van broeikasgassen moet onmiddellijk ophouden, of we stevenen af op een menselijke ramp van nooit gezien omvang.
Opwarming
Dat passief roken en de opwarming van de aarde dodelijke problemen zijn, is gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken waarbij computermodellen een belangrijke rol speelden. Wetenschappers die de
basis en werking van deze computermodellen in vraag durven stellen, krijgen meestal een ruwe behandeling. Zo werd de Deense statisticus Bjorn Lomborg bijna gebroodroofd toen hij in zijn boek
The Skeptical Environmentalist sommige van die computermodellen en gebruikte methodes durfde te betwisten. In
Scientific American werd Lomborg in elf lange pagina’s onder andere vergeleken met een Holocaust-ontkenner!
In zijn Caltech Michelin Lecture 2003, humoristisch getiteld "Aliens Cause Global Warming", vergeleek Michael Crichton
de behandeling die Lomborg kreeg met die van een ketter in de middeleeuwen. Bepaalde wetenschap heeft vandaag vooral met politiek te maken. Wetenschappers doen op basis van computermodellen
voorspellingen die tot ver in de toekomst strekken. "De modellen worden steeds meer behandeld als realiteit," aldus Crichton. "Observeerbare gegevens over het jaar 2100 kunnen niet bestaan. Er zijn
alleen gegevens uit modellen." De beroemde fysicus Richard Feynman vergeleek het overmatig vertrouwen op computermodellen zelfs met een ziekte.
Crichton pleit er voor om degenen die computermodellen bouwen te scheiden van degenen die ze verifiëren. Zoals de situatie nu is nemen we politieke en economische beslissingen op basis van wat in veel
gevallen gewoon slechte wetenschap is.