Printfestijn

De technologie van inkjetprinters wordt al jaren steeds verfijnder. Wellicht kan die niet veel meer verbeterd worden. Waar moeten de fabrikanten hun producten dan door onderscheiden? Meer snufjes in hardware en in software, goedkopere inkt, noem maar op. Hoe goed zijn de budgetmodellen dan nog? Een test van vijftien inkjetprinters.

Inkjetprinters en fotoprinters
De meeste fabrikanten van inkjetprinters hebben tegenwoordig gewone inkjets en zogenaamde fotoprinters in de aanbieding. Laat je echter niet vangen door de naam. Met een gewone inkjet kun je tegenwoordig ook prima foto’s drukken. In feite bewijzen onze testen dat er over het algemeen bitter weinig verschil is tussen de door de verschillende inkjet- en fotoprinters afgedrukte foto’s. Waar zit het verschil dan wel? Fotoprinters zijn gewoonlijk bestemd voor een iets hogere marktklasse en dat uit zich in de prijs en in de functionaliteit die zo’n printer biedt. Zo zullen fotoprinters doorgaans uitgerust zijn met aansluitingen voor verschillende soorten geheugenkaartjes en voor digitale camera’s terwijl gewone inkjets dat niet aan boord hebben. In veel gevallen kan de kostprijs per pagina voor een duurdere fotoprinter flink wat lager liggen dan bij een goedkopere inkjetprinter. Als je dus van plan bent veel te drukken, kan het interessanter zijn iets meer geld uit te geven aan de printer. Is het je bedoeling af en toe een foto te drukken in hoge kwaliteit en ben je niet van plan een camera of geheugenkaartjes daarvoor aan te sluiten, dan heeft het weinig zin een fotoprinter te kopen en kies je beter een goedkopere inkjet. Binnen eenzelfde marktsegment zal een duurdere inkjet of fotoprinter gewoonlijk sneller zijn dan een goedkopere, maar niet noodzakelijk een merkbaar betere kwaliteit bieden.

Pigment- en dyegebaseerde inkten
De meeste fabrikanten van inkjetprinters gebruiken normaal een pigmentgebaseerde zwarte inkt en dyegebaseerde inkt voor de andere kleuren. Het probleem is dat je een pigmentgebaseerde inkt (pigment = vaste kleurstof) niet kunt mengen met een dyegebaseerde inkt (dye = vloeibare kleurstof) vanwege hun onderling incompatibele chemische samenstelling. Een dye-inkt is namelijk in water oplosbaar en een pigmentinkt is dat niet. Het grootste zichtbare verschil tussen pigmentinkt en dye-inkt was, dat de dye-inkten over het algemeen iets vloeibaarder zijn, een vernis- of glansproduct aan boord hebben en dus ook qua afwerking mooier uitzien. Pigmentinkten waren in vergelijking daarmee iets matter. Dat laatste is tegenwoordig niet meer waar, want ook pigmentinkten kunnen voorzien worden van vernis-of glansbestanddelen. Het belangrijkste verschil is dan ook, dat pigmentinkten waterbestendig zijn en vrij goed bestand tegen verbleking. Vanwege hun oplosbaarheid in water zijn dye-inkten daarentegen uiteraard niet bestand tegen water en verbleken ook gemakkelijker.
Dus als je zwart nodig hebt in een kleurenmenging, kun je de pigmentgebaseerde zwarte inkt daar niet voor gebruiken. Bijgevolg gaan de meeste inkjets de andere kleuren gebruiken om daar een zwarte of tenminste zo donker mogelijke kleur mee samen te stellen. Er bestaan echter ook printers die twee soorten zwarte inkt voorzien: een dyegebaseerde om te mengen met de andere kleuren en een pigmentgebaseerde voor voornamelijk tekst of documenten met veel zwart erin. Nu vraag je je misschien af, waarom de printerfabrikanten dan niet gewoon kiezen voor alleen maar pigmentgebaseerde inkten? Wel, pigmentinkten laten zich veel moeilijker tot een bepaalde kleur mengen: dat gaat gemakkelijker met dye-inkten en het resultaat is ook mooier. Epson heeft zeer recent als enige fabrikant een printer op de markt gebracht die alleen maar met pigmentinkten werkt: zij hebben het mengprobleem van pigmentinkten blijkbaar opgelost.

Testmethode
Alle printers werden aangesloten op een pc bestaande uit een Intel Pentium IV 2GHz processor met 512 MB RAM, een 40 GB harde schijf en Windows XP Professional NL. De printers werden met behulp van een standaard USB (1.1) interface aangesloten. De gebruikte testprocedure bestaat uit twee hoofdonderdelen: een kwaliteits- en een snelheidstest.
De kwaliteitstest gaat na hoe goed er in zwart/wit en in kleur afgedrukt wordt. Daartoe gebruiken we een verzameling testdata die ons toelaat te beoordelen hoe secuur de afdruk is, hoe hoog de resolutie en of er afwijkingen in de afdruk zijn. We drukken daarnaast speciale kleurenschema’s af, die ons tonen of de printer keurig kan evolueren van wit naar zwart (via alle mogelijke tussenkleuren, uiteraard) zonder kleuren verkeerd te mengen of elkaar vals te laten beïnvloeden. Uiteraard bekijken we ook enkele kleurengrafieken en -foto’s die door de geteste toestellen afgedrukt moeten worden. De kwaliteitstest voeren we uit met de printersturing ingesteld voor de allerhoogste kwaliteit en de hoogste resolutie. Snelheidstesten dienen uiteraard om te meten hoe lang het afdrukken van bepaalde testdocumenten duurt. Deze drukken we allemaal af met de standaardinstellingen van de printer, al kiezen we wel voor kleur of zwart/wit in de printersturing al naargelang het soort te testen printer en het te verwerken document. Enkel de foto drukken we af met de hoogste kwaliteitsinstellingen. Onze snelheidtest bestaat uit vier categorieën: formulieren (5 pagina’s), tekstverwerking (4 pagina’s), grafische documenten of zakelijke grafieken (4 pagina’s) en A4 kleurenfoto (1 pagina).

De deelnemers
De populairste merken inkjetprinters zijn Canon, Epson, HP en Lexmark. Voor deze test verzamelden we vier printers van Canon en HP, drie van Epson en twee van Lexmark. We bekeken ook een printer van Dell, sinds kort een nieuwe speler in dit segment.