Nina’s wrange gelijk

Haalt Nina Brink alsnog haar gelijk? In het blad ‘Geld & Beleggen’ veegt ze voor de zoveelste maal de vloer aan met haar vroegere vrienden bij Worldonline. ‘Als de comissarissen en de grootaandeelhouders van Word Online een maand langer hadden gewacht, had de Nederlandse onderneming het Italiaanse Tiscali voor een appel en een ei kunnen inlijven, in plaats van andersom. Dan was World Online Nederlands gebleven en had het een sterke positie gehad in Europa.’
Het mag een doorzichtig opzetje zijn van Brink – ze trekt de nationalistische kaart – gedeeltelijk gelijk heeft ze wel. World Online stond er destijds met zijn rijkelijk gevulde kas, aanzienlijk beter voor dan Tiscali. De laatste was uit op de 1,8 miljard gulden die World Online had vergaard met de beursgang. Maar het moet gezegd, de Internet Provider uit Sardinië heeft het geld niet slecht besteed.
Uit de rokende puinhopen van de nieuwe economie heeft het bedrijf interessante pareltjes opgepakt. Op de eerste plaats is een aantal zieltogende concurrenten aan de zegekar gebonden, maar belangrijker, er zijn ook bedrijven aangekocht die voor nieuwe groei kunnen zorgen. De overname van de failliete boedel van de Nederlandse ADSL-infrastructuur-leverancier BabyXL is daarvan het meest recente voorbeeld. Al eerder werd de innovatieve Nederlandse Unified Messaging pionier XIOP ingelijfd. Het gaat hierbij om kansrijke ondernemingen waarin door durfkapitaal investeerders vele tientallen miljoenen euro’s is gestopt. Die laatsten zijn hun geld kwijt. Tiscali kan in de toekomst de oogst van hun inspanningen binnenhalen.

De Yankee Group, een ICT-researchbureau, laat zich in een update positief uit over de ontwikkelingen. Tiscali wist in het vierde kwartaal van vorig jaar bijna quite te spelen. Er werd 7 miljoen euro verloren, tegen 45 miljoen euro in het derde kwartaal. De omzet bedroeg 202 miljoen euro, 6% meer dan het voorgaande kwartaal. Het bedrijf weet dus de kosten in de hand te houden, terwijl de omzet doorgroeit. Het eerste winstgevende kwartaal ligt binnen handbereik.
Zoals Yankee terecht constateert, is de consolidatie van de Europese Internet Service Provider-markt in volle gang. Er ontstaat een kleine kopgroep waaronder: TerraLycos (Telefonica); T-Online (Deutsche Telecom); Wanadoo (France Telecom) en AOL. Tiscali heeft zich onder dit selecte gezelschap geschaard.

Voor een niet aan een groot telecom-bedrijf gelieerde ISP is dat een prestatie. Een prestatie die overigens bepaald niet werd voorzien. ‘Met elkaar fuseren biedt noch voor World Online noch voor Tiscali soelaas. Afhankelijk als beide partijen zijn van aanbod van gratis (Internet) toegang, hebben ze tenminste een sterke derde telecompartner nodig om tot een gezonde onderneming te komen’, schreef een analist van Forrester in augustus 2000. Inmiddels claimt Tiscali in Europa marktleider te zijn met een marktaandeel van 16%. De 7,3 miljoen gebruikers waren in het vierde kwartaal van 2001 goed voor 10,3 miljard minuten Internetverkeer.

Terug naar Nina Brink. ‘De Tiscali-deal is heel dom geweest. Tiscali had had toen een enorme schuld en nog maar 9 miljoen euro in kas. Als ze nog een maand hadden gewacht was het bedrijf failliet gegaan en had World Online het kunnen overnemen.’ Brink analiseert vervolgens waarom de toenmalige directie onder topman Kinsella en de raad van comissarissen toch in zee gingen met dit noodlijdende Tiscali. Ze komt tot de conclusie dat het voor directie en comissarissen financieel behoorlijk beter uitpakte als men verkocht in plaats van overnam. Bijvoorbeeld Nina’s opvolger, de ex-Microsoft manager Kinsella, kampte met zo’n hoge belastingdruk in Nederland op zijn aandelen dat de Tiscali-deal als geroepen kwam. Ook voor de comissarissen werkte een verkoop als financiële wonderolie. Simon Duffy en Ruud Huisman mochten immers dan hun opties verzilveren. Duffy verkocht meteen. Huisman dumpte een deel toen de aandeelhouders de deal hadden goedgekeurd.

Nina Brink wil nu alsnog kijken of ze er juridisch iets aan kan doen. ‘Ik wil weten wat de rol is geweest van verschillende mensen. Destijds was ik murw, nu niet meer.’ Wij houden het erop dat we nooit meer van deze zaak zullen horen, net zoals we ook nooit meer iets van het ‘Nina-fonds’ voor gedupeerde beleggers hebben mogen vernemen. Het past in het plaatje van een gekwetste ondernemer die kost wat kost zijn gelijk wil halen. Brink voelt zich beschadigd door de pers. Zij was immers het boegbeeld en de zondebok van een van de grootste beursflops aller tijde. Het is de vraag of het openrijten van oude wonden de publieke opinie nog kan beïnvloeden. Brink had immers al een reputatie hoog te houden. De meningen over de zakenvrouw Brink waren in de kleine ICT-wereld al ver voor de World Online-beursgang niet onverdeeld gunstig. Haar activiteiten met Akam, Newtron en A-Line deden niet dikwijls wenkbrauwen fronzen. Daar valt blijkbaar mee te leven. Maar dat de ‘massa-media’ en de ‘man-in-de-straat’ je als een melaatse behandelen wordt zelfs Brink te veel.