Toen ik vorige week een portie kibbeling bestelde bleek de visboer de komst van de euro aangegrepen te hebben voor een prijsverhoging van 32 procent. Klagen heb ik niet gedaan, maar verdere klandizie van mijn kant kan de visboer vergeten. Klagen doet wel een groot aantal klanten van Mxstream, de snelle ADSL-internetverbinding van KPN, nu het bedrijf de prijzen heeft verhoogd. Verschillende fracties in de Tweede Kamer willen opheldering van het kabinet. De aangekondigde prijsverhoging is in strijd met het streven van de overheid om snel en goedkoop internet te stimuleren, zegt Kamerlid M. Wagenaar (PvdA). Mxstream-klanten kunnen immers niet zo makkelijk voor een concurrent kiezen als de kibbeling-consument.
Teer punt
Het kamerlid raakt een teer punt. Het kabinet mag dan met de mond belijden dat het Internet en telecommunicatie van vitaal belang acht voor het welbevinden van de economie en dat daarom ICT stimulering behoeft, in de praktijk onttrekt de overheid enorme hoeveelheden kapitaal aan de sector. ‘De Europese UMTS-frequentieveilingen zijn de grootste nationalisatie van privaat vermogen sinds de Russische revolutie’, stelt Declan Ganley, president van GrowthPlus Ireland, een organisatie die lobbyt voor het terugpompen van een deel van de UMTS licentie-gelden aan telecombedrijven. Behalve dat de overheid belastingen op innovatieve technologie heft, daarnaast heeft de politiek niet gezorgd voor evenwichtige concurrentieverhoudingen. KPN kan langdurig in beroep gaan tegen besluiten van de telecomwaakhond OPTA. Door te rekken wordt lastige concurrenten effectief de nek omgedraaid. Vorige week maakten One.Tel en Demon bekend te stoppen met het aanbieden van ADSL omdat men niet kan concurreren tegen de lage tarieven van KPN.
Achterlopen
Ook het Nederlandse bedrijfsleven, verenigd in de Raad van de Centrale Ondernemingsorganisaties RCO, trekt aan de bel. De Raad vreest dat de ontwikkeling van de telecommunicatie infrastructuur binnenkort achterloopt bij die in het buitenland. In een epistel van zeven kantjes A-vier worden acht aanbevelingen gedaan. De meeste van die aanbevelingen zijn zinnig maar het citeren niet waard vanwege het grote opendeur-gehalte. Het wordt interessant als de RCO betoogt dat de OPTA een andere rol dient te krijgen. De OPTA zou meer als scheidsrechter en minder als regulator moeten optreden. De regulatorfunctie dient te berusten bij kabinet en parlement. Dat mag een interessante visie worden genoemd. RCO wil OPTA tandeloos maken en degraderen tot arbiter in een voetbalwedstrijd waarin de spelregels zijn bepaald door leken. Wie zijn de initiatiefnemers tot deze aanbeveling? De RCO is immers een koepel boven talloze werkgeversorganisaties. Men vertegenwoordigt dus zowel telecomoperators als telecomgebruikers. Die groepen hebben tegenstrijdige belangen. Telecomgebruikers uit het MKB zijn bijvoorbeld gebaat bij een strenge, krachtige OPTA. Grote telecomgebruikers daarentegen en met name voormalig monopolist KPN voelen veel voor het muilkorven van OPTA. De grote telecomgebruikers voelen weinig voor een sterke regulator omdat die hen belet kartelachtige lage tarieven te bedingen.
Laatste kilometer
Dat de regulerende rol van OPTA eerder te klein dan te groot is, blijkt wel het duidelijkst met de invoering van ADSL in Nederland. KPN werd gedwongen om derden toegang te geven tot de ‘last mile’, de koperdraadjes tussen uw voordeur en de wijktelefooncentrale. KPN liep, begrijpelijk, niet warm voor het idee om derden toe te laten op hun netwerk. Men liet weinig na om het leven van de nieuwe concurrentie zuur te maken. KPN bederft de markt met prijsdumping, zegt Frank van der Heijden van BabyXL, een zogenoemde CLEC, Competative Local Exchange Carrier, die gebruik maakt van de KPN-infrastructuur om bij de klant te komen. KPN heeft Mxstream vanaf de lancering tegen de laagste prijs ter wereld aangeboden aan de consument. Tegelijk laat KPN de Clecs de hoogste prijs betalen voor aansluiting in de wijkcentrales. Op deze manier probeert KPN consumenten te lokken naar Mxstream en Clecs onaantrekkelijk te maken.
Laars
BabyXL directeur Van der Heijden laat in het ‘Parool’ geen spaan heel van het huidige telecombeleid. KPN lapt uitspraken van OPTA aan zijn laars en gaat zo lang mogelijk in beroep: of het nu om nummerportering gaat of om toegangstarieven tot wijkcentrales. KPN rekent voor een Clec bijvoorbeeld bijna 125.000 euro sleutelgeld per wijkcentrale, een ongefundeerd bedrag dat op last van OPTA met zestig procent verlaagd dient te worden. Overigens staan de ontwikkelingen in Nederland niet op zichzelf. Ook in de Verenigde Staten zijn de prijzen voor snel Internet sterk gestegen van gemiddeld $40 per maand naar $50. (Nvdr: En ook in België sloeg kabelleverancier Telenet onlangs de breedbandprijzen op.) Sommige deskundige verwachten dat met de huidige verhogingen het eind nog niet in zicht is. ADSL zou pas bij ¬¨90 per maand winstgevend te leveren zijn. Kabel-Internet kan iets goedkoper blijven omdat de installatiekosten per aansluiting ongeveer 36% lager liggen dan bij ADSL. Prijsverhogingen vinden momenteel op elk niveau plaats. Zo konden we onlangs nog lezen dat een van de grote zogenoemde ’top tier’ Internet-bandbreedte providers zijn prijzen voor ‘peering’ enorm probeerde te verhogen. Mijn visboer en de Internet-monopolisten kunnen elkaar de hand schudden.