Tik dan 797 204… (*)

Je een exotisch lief opscharrelen kan jouw twee weekjes Bali (links openen een nieuw venster) best wel spannend maken, maar gloeien die warme opflakkeringen ook thuis nog na en wil je die zwoele stem steeds weer horen, dan vliegen de GSM-kaarten zo je toestel uit. Onbetaalbaar dus! Maar gelukkig is er ook nog internettelefonie, en in het beste geval hoeven je wulpse gesprekken jou dan zelfs geen lieve duit meer te kosten. Alleen aan de kwaliteit van de verbinding durft het nog wel eens mangelen, want meen je plots "ik hou van je" te horen, weet dan dat de woorden "niet meer" onderweg best verloren kunnen zijn geraakt…

Of de CEO van Vocal Tec ook aan zijn vakantieliefjes heeft gedacht, weet ik niet, maar dat Israëlisch-Amerikaanse bedrijf was in februari 1995 alvast het eerste dat met internettelefonie op de proppen kwam. Niks futuristisch telefoontoestel, maar simpelweg een softwareprogrammaatje dat je zo op je 486-PC kon draaien. Nog snel even die geluidskaart installeren, microfoontje en boxen aansluiten en je kon zo de hort op. Dat je ook nog over een internetverbinding moest beschikken en dat je gesprekspartner dezelfde Vocaltec-software moest draaien én op dat eigenste moment ook online moest zijn, kon de pret niet drukken: voortaan was het mogelijk aan de prijs van een lokaal telefoontarief een intercontinentaal gesprek in "echte tijd" (real time) op te zetten. Dat zo’n gesprek toen nog veel weg had van een over-and-out CB-conversatie kon het enthousiasme van deze pioniers niet eens milderen…

Stilte… we bellen
De techniek achter deze jonge communicatievorm is overigens vrij simpel en verschilt grondig van die van het gewone PSTN-telefoonverkeer (public switched telephone network). PSTN is een circuitgeschakeld telefoonnetwerk. Het komt erop neer dat voor de gesprekspartners een full-duplex 64K circuit wordt gereserveerd. Dat kanaal blijft gedurende het hele gesprek speciaal voor hen geopend, ook al zit hun conversatie doorspekt met lange periodes van stilte. Ze krijgen dus een gegarandeerde, constante bandbreedte toebedeeld en de prijs van hun telefoontje hangt vooral af van de gespreksduur en de fysieke afstand tussen hen beiden. Internettelefonie, je raadt het, verloopt dus via het internet, en dat netwerk steekt nogal anarchistisch in elkaar… Hier (voorlopig) geen gereserveerde kanalen tussen zender en ontvanger dus. Je moet het stellen met de bandbreedte en de routes die op het moment van je conversatie beschikbaar zijn. Komt daar nog bij dat je zoetgevooisde stem ongenadig in digitale pakketjes wordt opgesplitst, zodra die je computer verlaat. Elk pakketje bevat het IP-adres van de bestemmeling en een nummer van volgorde, en via een complexe weg over servers en routers geraken (hopelijk) al deze pakketjes in de oorspronkelijke volgorde op hun bestemming. Vandaar spreken we ook wel over VoIP (Voice over IP), en dat is eigenlijk een juistere benaming dan internettelefonie. Deze laatste is namelijk een parapluterm waaronder ook aanverwante technieken als internetfax, voice mail en videoconferenties schuilgaan. Het grote voordeel van VoIP is overduidelijk: je hoeft je niet langer blauw te betalen aan een gesprek, zelfs niet als dat van Bachten-de-Kupe naar Bujumbura voert. Voortaan volstaat een lokaal telefoontje naar je ISP, en hang je aan het Net via een breedbandverbinding (ADSL of kabel), dan hoef je enkel nog maar de limiet van je internetverkeer in de gaten te houden. Maar zelfs tien vakantielieven kunnen je dan nauwelijks over die schreef trekken.

(*) met dank aan Will Tura