uIn december onderzocht DiskIdee voor de eerste maal de privacypolitiek van de gratis internet- aanbieders in België. De resultaten vielen toen tegen: slechts één aanbieder, FeeGates, scoorde goed; twee andere aanbieders, Tijd Net en Yucom, scoorden voldoende. Begin april deden we het onderzoek over. Er is verbetering zichtbaar, maar er zijn toch nog drie aanbieders die een onvoldoende halen op de DiskIdee Privacy-index. Daaronder ook Belgacom.Net, de gratis aanbieder van Belgacom en SkyNet.
Ons eerste onderzoek naar de privacypolitiek van de gratis internetaanbieders kreeg nogal wat weerklank in de pers. Het VBO (Verbond van Belgische Ondernemers) hield zijn leden naar aanleiding van ons onderzoek in het maart-nummer van zijn Bulletin zelfs voor dat “ondernemingen die on line willen handel voeren, hieromtrent een open beleid moeten voeren”. De auteur van het artikel verwees naar de ‘Model Gedragscode voor Elektronisch Zakendoen’ van het Nederlandse Electronic Commerce Platform (ECP) als een voorbeeld van een uitstekend uitgangspunt. In deze gedragscode staat ook een hoofdstukje over ‘vertrouwelijkheid en privacy’. De auteurs stellen onder meer dat persoonsgegevens altijd vertrouwelijk zijn en slechts mogen worden verwerkt als dit gerechtvaardigd is voor de normale bedrijfsvoering, duidelijk is voor de betrokkene, dienstig is zonder overdrijving voor het elektronisch zakendoen, de gegevens correct zijn en de verwerking eerlijk en rechtmatig plaatsvindt. Persoonsgegevens mogen alleen met instemming van de betrokkene of vanwege een wettelijke plicht aan derden worden verstrekt. Betrokkenen moeten hun eigen gegevens kunnen inkijken en zonodig corrigeren. Deze voorwaarden staan min of meer op gelijkaardige wijze in de de Belgische Wet op de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer.
DiskIdee Privacy-index
DiskIdee beoordeelt de privacypolitiek op negen verschillende criteria. Je vindt deze opgesomd in het Excel-rekenblad dat bij dit artikel hoort. Op elk criterium kan een aanbieder punten verdienen. Hoe meer punten, hoe beter de aanbieder scoort in de DiskIdee Privacy-index. De door ons gebruikte criteria gaan verder dan de gedragscode van het Nederlandse ECP. Wij willen bijvoorbeeld ook weten of een aanbieder zijn logs gebruikt voor commerciële doeleinden, of de e-mails van de klanten worden gecontroleerd, of de aanbieder zijn gebruikers traceert met bijvoorbeeld caller-id, enz. (zie het rekenblad voor meer details).
12move en World Online
12move en World Online (WOL) gebruiken dezelfde inschrijvingsprocedure. 12move en WOL vermelden nu duidelijk wat ze met je gegevens mogen doen voor je terechtkomt op de registratiepagina’s. “U kan ons ‘Privacy Protocol’ dan ook rustig doornemen alvorens u zich inschrijft,” lezen we. Helaas vinden we op dit scherm geen verwijzing naar dit privacyprotocol. De abonnementsvoorwaarden worden nu getoond voor je de vragenlijst invult. Maar ook hier vonden we geen hoofdstukje met het privacyprotocol. Onder de vragenlijst vinden we echter wel een kort hoofdstukje ‘Privacy Policy’. De gebruiker kan aanvinken dat hij of zij zich verzet tegen het gebruik van zijn of haar gegevens voor direct marketing doeleinden. De vragenlijst is bovendien zeer kort: er wordt niet naar persoonlijke gegevens andere dan naw en geboortedatum-gegevens gevraagd. In vergelijking met december scooren 12move en World Online nu zeer goed op onze negen privacycriteria. Ze halen een DiskIdee Privacy-index van 12 op 14. Het enige minpunt is dat ze geen expliciete logpolitiek hebben en ook niet expliciet beloven dat ze de inhoud van de e-mails niet controleren.
Belgacom.Net
Belgacom.Net volhardt in de boosheid: klik je op ‘Schrijf u in’ dan kom je onmiddellijk terecht bij de vragenlijst, zonder dat voorafgaand de algemene voorwaarden, laat staan een privacypolitiek worden getoond. De vragenlijst vermeldt het woord privacy niet eens. Met enige zoeken kun je de algemene voorwaarden terugvinden onder de ‘Help’-rubriek, met daarin een hoofdstukje ‘Privacy en vertrouwelijkheid’. Belgacom behoudt zich nog altijd “recht voor de informatie met betrekking tot de boodschappen, zoals hun inhoud, herkomst of bestemming, te controleren en te onderzoeken, indien zij reden heeft te geloven dat deze berichten geheel of gedeeltelijk te maken hebben met onwettige of ongeoorloofde activiteiten, of indien zij daartoe opdracht gekregen heeft van de bevoegde autoriteiten.” Belgacom.Net scoort nog steeds onvoldoende op onze Privacy-index (5/14).
FreeBel
Bij FreeBel is er niets gewijzigd sinds december. Men toont de algemene voorwaarden en daarin staat vrijwel niets over de privacy, behalve dat “de gevraagde data nodig (zijn) voor het beheer van het abonnement en de zending van elke latere documentatie door FREEBEL en zijn commerciële partners. De gevraagde data zijn nodig voor het beheer van het abonnement en de zending van elke latere documentatie door FREEBEL en zijn commerciële partners”. Vervolgens vraagt men je het hemd van het lijf, hoewel de vragenlijst in vergelijking met FreeWorld (zie hierna) gelukkig nog beperkt blijft. FreeBel scoort 6/10 of onvoldoende op onze Privacy-index.
FreeGates
FreeGates was de “winnaar” in december omwille van zijn uitgebreide ‘charter’, waarin terecht wordt opgemerkt dat gratis internet “geen cadeau” is. FreeGates heeft zelfs een ethische commissie van vijf leden die erop toeziet dat FreeGates zijn beloftes nakomt. Om de twee jaar zal FreeGates zich ook laten auditen door een onafhankelijk bureau. De vragenlijst vraagt nu alleen nog naar naw-gegevens. Daardoor scoort FreeGates nog één puntje meer dan in december en eindigt het samen met 12Move/WOL op de eerste plaats in onze Privacy-index.
Opmerking: FreeGates laat ons weten dat het geen commerciële e-mails naar zijn gebruikers stuurt; de opmerkingen daarover tijdens de inschrijfprocedure hebben betrekking op de getoonde banners. Daardoor krijgt FreeGates er een puntje bij en scoort het 13 in de Privacy-index. Dat is tegelijk de top-score, nog eentje beter dan 12move/WOL.
FreeWorld
FreeWorld heeft geen expliciete privacypolitiek. Onderaan de uitgebreide vragenlijst (met een hoop persoonlijke gegevens) wordt in heel kleine lettertjes vermeld dat Atzlane, het bedrijf achter deze gratis aanbieder, zich aan de wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer houdt. FreeWorld scoort hetzelfde aantal punten op onze Privacy-index als in december, namelijk een onvoldoende 4 op 14.
GoPlanet
Bij GoPlanet is er evenmin iets gewijzigd tegenover december. In de algemene voorwaarden, die expliciet worden getoond voor het inschrijven, vermeldt men de gebruikelijke voorwaarden die overeenstemmen met de Belgische privacywet. Ook hier vraagt men meer dan alleen je naw-gegevens, maar je kunt dit wel overslaan. GoPlanet scoort in vergelijking met december een puntje meer en haalt net een voldoende op onze Privacy-index.
TijdNet
TijdNet heeft geen aparte privacypolitiek, maar toont wel de algemene voorwaarden met daarin een privacyhoofdstukje voor je je registreert. In die voorwaarden belooft men ook expliciet dat men je e-mail niet zal lezen, tenzij daarom wordt verzocht door het gerecht. Je kunt ervoor kiezen om je gegevens niet te laten gebruiken voor direct marketing doeleinden. De vragenlijst gaat wel wat verder dan alleen naw-gegevens. Niettemin scoort TijdNet met 10 punten op 14 goed op de DiskIdee Privacy-index.
VT4.net
Ook hier geen wijzigingen tegenover december. De algemene voorwaarden toont men je voor het invullen van de vragenlijst en daarin staan de gebruikelijke, wettelijk verplichte opmerkingen over je privacy. VT4.net controleert als enige gratis provider de caller-id van de telefoon waarmee je belt. VT4.net scoort net voldoende met 7 op 14 punten in de Privacy-index.
Yucom
Yucom geeft heel wat informatie voor je terecht komt bij de vragenlijst. Deze aanbieder verwijst uiteraard naar de Belgische privacywet, maar ook naar een eigen privacypolitiek, het ‘Handvest van Yucom met betrekking tot de eerbiediging van het privéleven’, dat wat ons betreft als voorbeeld mag dienen voor andere aanbieders. De principes van dit handvest worden nog eens herhaald in de algemene voorwaarden, die expliciet worden getoond voor de – korte – vragenlijst. We vonden geen expliciet ‘opt-out’ mogelijkheid terug zoals bij World Online. Met 10 op 14 scoort Yucom beter dan in december op de DiskIdee Privacy-index.
Conclusie
In vergelijking met december ging de situatie inzake privacy van de gratis internetaanbieders in België er op vooruit. Vier aanbieders scoren nu goed, twee voldoende en slechts drie zijn “gebuisd” op de DiskIdee Privacy-index. De beste privacypolitiek hebben FreeGates (de winnaar van december) en 12move/WorldOnline. Yucom en TijdNet scoren ook goed. FreeWorld, Belgacom.Net en FreeBel tonen nog altijd onvoldoende respect voor de privacy van hun klanten.
Lees ook ons privacy-dossier ‘Je privacy online’.
