Bellen zonder ‘den draad’

De evoluties op het gebied van draadloze telefoons voor binnenhuisgebruik staan niet stil. Aan de DECT (Digital Enhanced Cordless Telephones) standaard wordt ook constant gesleuteld om hem te verbeteren. Hoog tijd dus voor ons om te onderzoeken in hoeverre draadloze telefoons zijn verbeterd. Hoe zit het met de gebruiksvriendelijkheid? En de bereikbaarheid? We belden met tien draadloze DECT-telefoons van vijf fabrikanten. Belgacom, Panasonic, Profoon, Siemens en TopCom leverden elk twee modellen. De Belgacom-telefoons kun je niet in Nederland verkrijgen; de andere telefoons zijn zowel in België als in Nederland leverbaar.

Al jaren heb je om een telefoontje te plegen geen ‘vast’ telefoontoestel meer nodig met een draad. Tegenwoordig is zowat alles draadloos: uiteraard je gsm, het netwerk, je telefoonΣ Geen overbodige
draden meer. Wireless rules! Voor telefoons bestaat er sinds enige tijd een standaard, DECT, die je een kristalheldere conversatie garandeert.

Oude doos
De eerste draadloze telefoon die ik kocht was een Funai, zo’n tien jaar geleden. Het was een groot ding met een grote wapperende plastic antenne en Σ niet goedgekeurd door, toen nog, de RTT
(telefoonmaatschappij). Foei, welja, maar wel goedkoop. Probleem met dit toestel was net zoals bij alle andere analoge draadloze telefoons dat het slecht beveiligd was. Gelijk wie de golflengte kon
achterhalen, kon gesprekken afluisteren en zelf op mijn kosten de wereld rond bellen.

Tien jaar later
Draadloos betekent de dag van vandaag een DECT-telefoon. DECT staat voor ‘Digital Enhanced Cordless Telephone’ en betekent in theorie een kristalheldere digitale verbinding zonder storingen en een
beveiligde verbinding. Luistervinken is dus compleet uitgesloten, tenzij je het zelf toelaat. Want ook dat is nu mogelijk. DECT-telefoons kunnen immers vier tot acht handsets aan één basis koppelen.
Je kunt dus een soort centrale hebben en zowel op je slaapkamer, in je living als in je bureau een handset hebben staan dat op één basisstation is gekoppeld. Dit is vergelijkbaar met drie gewone
telefoons, maar nu draadloos. Je hoeft dus niet op de verschillende plaatsen waar je een telefoon wilt, een stekker te hebben.
Wat voor een huiselijke omgeving geldt, gaat natuurlijk ook op voor een klein bedrijf. Ook hier kun je een handvol kantoorruimtes uitrusten met een DECT-telefoon gekoppeld aan één basisstation.

Gebruiksvriendelijkheid
Sommige producenten voeren gebruiksvriendelijkheid hoog in het vaandel door bijvoorbeeld alle menu-items netjes in het Nederlands te vertalen en te zorgen in een gemakkelijke menunavigatie, ongeveer
zoals bij een gsm.
Het invoeren van de telefoonnummers van vrienden en kennissen verloopt meestal wel vlot, al is het ’toetsenbord’ van de handsets met telkens drie karakters per toets natuurlijk niet erg handig.
Gebruiksvriendelijkheid herken je ook aan het gebruik van leesbare fonts in de soms kleine schermpjes.

GAP
Alle geteste DECT-telefoons beantwoorden aan de ‘Generic Access Profile’ standaard, GAP voor de vrienden. GAP betekent niet meer of niet minder dan dat je bijvoorbeeld een Philips-handset (overigens
niet in deze test aanwezig) kunt koppelen aan een Topcom-basisstation of omgekeerd. Met andere woorden, handsets en basisstations zijn onafhankelijk van de merken en modellen onderling uitwisselbaar.
In de praktijk is dit slechts beperkt bruikbaar omdat enkel de algemene functies werken, zoals bellen en gebeld worden. Je kunt het ongeveer vergelijken met het mixen van afstandsbedieningen tussen
onderlinge apparaten. In sommige gevallen werken overlappende functies wel, maar zeker niet allemaal.

Clip
Neen, het is niet de Clippy uit Office. Wel hebben we het hier over de CLIP-functie die alle geteste DECT-systemen aan boord hebben. Nu is dit ‘aan boord hebben’ relatief. Eigenlijk zouden we beter
stellen dat alle toestellen met deze functie kunnen omgaan. Je moet er immers extra voor betalen bij je telefoonmaatschappij. CLIP staat voor Calling Line Identity Presentation en betekent dus
niet meer of minder dat je de nummerweergave op het scherm ziet van wie je opbelt. Een slimme handset koppelt daar meteen de naam van de beller aan, op voorwaarde dat diens telefoonnummer in het
interne geheugen is opgenomen. Lig je overhoop met je schoonmoeder, dan zie je onmiddellijk of zij het is die je lastig valt of dat iemand anders je wilt bereiken. In het eerste geval kun je de
binnenkomende telefoon negeren (op eigen risico!), in het tweede geval kun je de hoorn zonder problemen opnemen. Gsm-gebruikers zijn ongetwijfeld vertrouwd met deze handige functie.
Er bestaan verschillende manieren om de CLIP-functie te activeren. Om het even wat moeilijker te maken, gebruiken KPN in Nederland en Belgacom in België verschillende systemen, respectievelijk DTMF
voor KPN en FSK voor Belgacom. Dit laatste systeem FSK wordt ook gebruikt door de verschillende kabelmaatschappijen die communicatie aanbieden, zowel in Nederland als in België. Zelf hoef je meestal
niets in je DECT-telefoon aan te passen, tenzij misschien de ‘Caller ID’ of CLIP-functie activeren. Je hoeft enkel op de doos te kijken welke systemen het apparaat ondersteunt. Voor een erkend
apparaat zouden dat beide systemen moeten zijn.

Verbeteringen
Wat er in de meeste gevallen zeker op verbeterd is, is de leesbaarheid van de schermpjes. Geen hoekige, spijkerschriftachtige letters meer die moeilijk leesbaar zijn, wel goed leesbare alfanumerieke
karakters en dito pictogrammen. De Profoon PDX-3200, TopCom Butler 2510 en Belgacom Twist 307 zijn jammerlijke uitzonderingen op die regel.
Ook verbeterd tegenover voorheen, is het aanmelden van een extra handset aan een basisstation. Dat verloopt nu meestal een stuk vlotter. Naast de verbeterde leesbaarheid van het scherm zijn er nog
andere aspecten die de nieuwe generatie DECT-telefoons er qua gebruiksvriendelijkheid doen op vooruitgaan. Navigeren bijvoorbeeld doorheen de menustructuur gaat vlotter, soms met een in vier
richtingen wendbare navigatietoets.
Sommige toestellen hebben niet alleen een babyfoon als extraatje, maar ook een wekkerfunctie of herinneringsfunctie voor afspraken. Ook het telefoonboek is in verschillende gevallen niet beperkt tot
een lijstje namen en telefoonnummers. Bij de Siemens Gigaset 4010 Micro bijvoorbeeld kun je de naam en het telefoonnummer van iemand aanvullen met zijn of haar verjaardag. Ook kun je telefoonnummers
in verschillende groepen indelen.
Siemens propt de meeste nieuwe functies in zijn nieuwe DECT-telefoons. De Gigaset 4010 Micro kan zelfs overweg met sms-berichtjes en in optie kun je er een MP3-speler van maken.

Hoe hebben we getest?
In de eerste plaats geven we punten op bouwkwaliteit, de navigatie en menustructuur en het gebruiksgemak. Per slot van rekening zijn dat de eerste criteria waarmee je geconfronteerd wordt. Daarnaast
beoordelen we ook de maximum praktische reikwijdte. Bij het meten van het maximum bereik maakten we een onderscheid tussen een vrijstaand basisstation aan een open venster en het gemeten bereik
wanneer dat basisstation in een gesloten ruimte staat. Gelijktijdig met het meten van het maximum bereik gingen we ook de kwaliteit van de verbinding na.
Voor het meten van het maximum bereik gingen we met een handset de straat op. Na ongeveer honderd meter is in er onze teststraat een lichte bocht en die bleek in praktisch elk geval van het goede
teveel te zijn om nog een gesprek te kunnen voeren. We stapten nog verder voorbij de bocht totdat de handset meldde dat de verbinding verbroken was en keerden op onze stappen terug totdat de
verbinding met het basisstation weer in orde was. In de praktijk bleek meestal dat een gesprek nog net mogelijk was voor de bewuste bocht. Van daar belden we met de intercomfunctie naar het
basisstation (van DECT naar DECT om eventuele storingen van de Belgacom-verbinding te vermijden). Omdat de beide Belgacom-systemen zonder extra handset waren geleverd, konden we hier niet rechtstreeks
bellen van DECT naar DECT.
Wat meteen opvalt bij het meten van de maximum reikwijdte, is de immens grote discrepantie tussen wat de producent opgeeft en de effectieve reikwijdte. De meeste producenten geven driehonderd meter op
en daarop hebben we de ideale score gebaseerd. In werkelijkheid halen alle geteste DECT-systemen ergens rond de honderd meter, nauwelijks een derde van het opgegeven maximum bereik. Nu goed, in de
praktijk is dit wel voldoende om ook vanuit je tuin, met of zonder privé-zwembad, een gesprek te kunnen voeren.
De DECT-standaard zou volledig ruisvrije verbindingen moeten garanderen. De praktijk blijkt anders. We zijn hier streng geweest en hebben geen enkele telefoon meer dan negen op tien gegeven omdat elk
merk/model wel eventjes de verbinding kwijtraakte of een lichte ruis vertoonde, vooral op het einde van de reikwijdte.