Telenet is een bedrijf in zware moeilijkheden en de huidige, volgens mij tijdelijke windstilte betekent niet dat alles nu opnieuw koek en ei is. Op het gebied van financiële constructies ben ik een leek en een Villa PC is een opiniestuk, geen journalistiek artikel. Wat ik hier vertel is daarom een mening, die u al dan niet deelt. De financiële constructie rond Telenet is niet opgezet uit gezonde economische principes, maar uit noodwendigheden van allerlei betrokken partijen die vooral hun eigen belang, en niet het bedrijfsbelang van Telenet voor ogen hielden. De slachtoffers zijn de werknemers en de klanten van Telenet en de kleine Belgische investeerder. Het imago van Vlaanderen als innovatieve regio kreeg bovendien nog maar eens een flinke knauw (wellicht tot jolijt van sommigen). Pascal Dendooven heeft in De Standaard van 30 maart treffend beschreven hoe verschillende Belgische bedrijfsgroepen Telenet gebruikten om hun bedrijfsresultaten bij te kleuren: “Zowel de Gimv, KBC als Sofinim (Ackermans & van Haaren) boekten papieren meerwaarden op de rommelobligaties van Telenet, terwijl dit papier afgeschaft wordt. Gimv, KBC en Sofinim schatten de meerwaarde elk op een verschillende manier in. De eigenlijke vraag is of het in essentie niet om een herwaardering van een aandelenbelang gaat dat rechtstreeks op het eigen vermogen moest geboekt worden, in plaats van via de winst- of verliesrekening.” Die rommelobligaties zijn een verhaal op zich. Ze dienden om de verkoop te financieren van het operationele gedeelte van Telenet aan de Amerikaanse groep Callahan. Telenet financierde grotendeels zijn eigen overname, maar die constructie stortte in omdat Callahan uiteindelijk niet genoeg geld bij elkaar kreeg om de overname ook echt te betalen. De gemengde intercommunales verkochten ook de kabel aan Callahan maar wachtten al sinds eind vorig jaar op hun geld. Vele gemeenten schreven de verwachte opbrengsten van de kabelverkoop in hun begrotingen voor 2002. Ze hebben dat geld dringend nodig, niet in het minst om de minderinkomsten ten gevolge van de liberalisering van de elektriciteitsmarkt te dekken. Electrabel en de gemeenten hebben een ingewikkelde financiële constructie bedacht om die liberalisering zo lang mogelijk uit te stellen en de inkomstenstroom voor beide partijen zo lang mogelijk veilig te stellen. Die constructie kwam in gevaar als de gemeenten de opbrengsten uit de verkoop van de kabelnetten zouden mislopen. “Toevallig” trad Electrabel op als reddende engel en engageerde zich financieel in Telenet. Officieel was het om de job van 500 Electrabel-medewerkers die moeten overstappen naar Telenet veilig te stellen. Daarmee lijkt de zaak voorlopig gered. Deze financiële spitstechnologie verandert echter niets aan de fundamentele problemen van Telenet. Het bedrijf gaat gebukt onder loodzware financieringen en moet in een bijzonder slecht telecom-klimaat trachten winstgevend te worden. Het lijkt een vrijwel onmogelijke taak. De enige “troost” is dat het in de ganse wereld slecht gaat met de telecomsector. In Nederland en de V.S. zijn er tal van vergelijkbare constructies opgezet met nog veel verstrekkender negatieve gevolgen voor werknemers en aandeelhouders. Het fundamentele probleem is dat de dollars en euro’s die de afgelopen jaren in veel telecombedrijven zijn gepompt niet (snel) genoeg opbrachten.
Het zal nog een hele tijd duren voor de telecomsector gezuiverd zal zijn van de excessen van de jaren negentig. Dat er onderweg nog meer slachtoffers zullen vallen, staat vast. Hopelijk is Telenet daar niet bij.