Een schijfje boordevol woorden

Ze is al tijdje beschikbaar, de nieuwe abonnementsversie van de Grote Van Dale op cd-rom. Versie 1.4 biedt naast de nieuwe woorden van 2003 ook aantal vernieuwingen.

Wie het al gewoon is om met de elektronische versie van de Dikke Van Dale te werken, zal alles heel vertrouwd vinden na installatie. Het woordenboek vertrekt nog steeds van de 13de papieren uitgave, die in 1999 werd gepubliceerd. Het eerste voordeel van een abonnement op een elektronisch woordenboek is de jaarlijkse toevoeging van nieuwe woorden. De nieuwe woorden uit 2003 vind je onder de knop Extra op de menubalk. In tegenstelling tot andere jaren is er niet onmiddellijk een thema aan te wijzen dat verantwoordelijk is voor de uitbreiding van onze woordenschat, in tegenstelling tot bijvoorbeeld 2001 toen dat duidelijk het internationale terrorisme was volgens de samenstellers. Het meest frequente nieuwe woord van 2003 is SARS/sars, dat begin 2003 geïntroduceerd werd als afkorting van severe acute respiratory syndrome.

Koppelen
Wie de eerste keer met het elektronisch woordenboek werkt, kan best even de Rondleiding volgen die je vindt onder de knop Help in de menubalk. Je krijgt er desgewenst ook oefeningen voorgeschoteld die je helpen bij het doorgronden van de werking van het woordenboek. Je leert stapsgewijs de vele mogelijkheden kennen die het woordboek biedt om het te doorzoeken op trefwoorden, via letterpatronen, via retrograde (waarbij de woorden in de alfabetische volgorde van hun eindletters staan) of met jokers en operatoren.

De Rondleiding leert je de kneepjes van het betere opzoekwerk

Indien je de elektronische versie van de Grote Van Dale op je harde schijf wil opslaan dan heb je 415 MB vrije schijfruimte nodig. Zoals bij de vorige versies kun je tijdens de installatie de tekstverwerkers Microsoft Word of Corel WordPerfect koppelen aan de Grote Van Dale. Daarvoor moet je wel eerst de macrobeveiliging tijdelijk van het hoogste niveau afhalen. Hoe je dat doet staat in de summiere handleiding uitgelegd die in de doos zit. Daarin wordt ook verduidelijkt hoe je het elektronische woordenboek kunt gebruiken in een Windows- of Novell-netwerk, maar of dit eenvoudig en soepel verloopt, hebben we niet uitgetest. Door je tekstverwerker te koppelen aan de Grote Van Dale kun je niet alleen vanuit de tekstverwerker woorden opzoeken in het woordenboek, maar ook dat tekst vanuit het woordenboek kopiëren naar de tekstverwerker.

Dubbelgangers
De opvallendste vernieuwing in versie 1.4 van de elektronische Van Dale is de toevoeging van "dubbelgangers". Met deze term worden in de taalkunde woorden bedoeld die vrijwel identiek worden gespeld of uitgesproken, maar die in betekenis verschillen of om een andere reden verwarrend kunnen zijn. Als je zo’n woord opzoekt in het woordenboek dan licht het pictogram DUB in de menubalk op. Als je daarop klikt opent het woordenboek een nieuw venster met de verschillende mogelijkheden.

Bubbelgangers of dubbelgangers?

Het woord "champagne" bijvoorbeeld toont je dan dat het geschreven met een hoofdletter een streek in Frankrijk is en met kleine letter een wijnsoort. Of neem de woorden "rauw" en "rouw" die je hetzelfde uitspreekt. Ook bij deze woorden kun je het ‘dubbelgangers’-venster raadplegen. Naast deze uitbreiding kun je nu ook het lettertype wijzigen. Standaard is dit de speciaal voor Van Dale ontworpen Lexicon. In versie 1.4 kan je nu ook als standaardlettertype de Arial kiezen.