Wat is ADSL?

ADSL is een afkorting en die betekent ‘Asymmetric Digital Subscriber Line’ (asymmetrische digitale abonneelijn) en werkt bovenop een bestaande gewone telefoon- of ISDN-lijn. Wat doet ADSL precies en hoe werkt het?

Asymmetrische signaaltransmissie wil zeggen dat de zend- en ontvangstsnelheden verschillen, daarover zodadelijk meer. De basis voor alle vormen van DSL (kortweg schrijven we dat als xDSL) is echter dat de digitale transmissie over gewone koperdraden gaat. Vandaar dat xDSL in vrijwel alle gevallen aangeboden wordt als een soort van uitbreiding op een gewone telefoonaansluiting. Dat omvat immers al gewone gevlochten koperdraden (de zogenaamde ’twisted pair’). In principe staat een DSL-lijn gelijktijdige digitale en analoge transmissies toe en is de digitale verbinding permanent aanwezig. DSL ondersteunt hierbij een theoretisch maximum van 8,448 Mbit/s en uw aansluiting moet dan op minder dan ongeveer 4 à 5 km van de DSL-centrale liggen.
De meeste telecommunicatiebedrijven met een DSL-aanbod verkopen echter een DSL-abonnement met een downstreambandbreedte van 750 kbit/s tot 3,36 Mbit/s en 128 kbit/s upstream als ze via Belgacom/Turboline werken. De providers die via KPN werken kunnen 4 Mbit/s en onbeperkt tot 8 Mbit/s downstream en 256 kbit/s upstream aanbieden. Downstream is wat van de centrale naar jou toekomt en upstream wat jezelf naar de centrale zendt. Belgacom heeft net als telefoonmaatschappijen in andere landen gebruik gemaakt van koperdraden in gevlochten paren om je telefoon te verbinden met de telefooncentrale. Dat moest dienen om spraak te versturen en dat is immers een analoog signaal. Het gevolg is dan ook, dat een analoog signaal maar een klein deel gebruikt van de werkelijke bandbreedte van die koperdraden.

Modems
Als we gebruik maken van een modem, wordt het er niet echt beter op. Een modem zet immers digitale data om naar analoge om dat over die koperdraden naar een correspondent te sturen. De modem van die correspondent doet het omgekeerde en zet het analoge signaal terug om naar digitale data. Niet erg efficiënt en het systeem blijft beperkt door de geringe bandbreedte van het analoge signaal. Vandaar dat je maar hooguit 32 tot 40 kbit/s mag verwachten als werksnelheid.
ISDN werkt wel digitaal, maar het bouwt een pakketgestuurd netwerk op en daarvan is de bandbreedte ook niet erg indrukwekkend. 128 kbit/s, maar de capaciteit werd wel verdeeld over twee lijnen van 64 kbit/s elk. Bij DSL wisselt men de digitale data rechtstreeks uit, zonder conversies naar analoog en zonder inkapseling in een pakketgestuurd netwerk. Vandaar dat er veel hogere snelheden mogelijk zijn. Het systeem maakt immers gebruik van het hele beschikbare frequentiespectrum dat over de koperdraden verstuurd kan worden en is niet beperkt door het nauwe frequentiebereik van analoge spraaksignalen.

Analoog
In feite zet men bij de meeste DSL-oplossingen dat kleine deel van het frequentiespectrum opzij voor de transmissie van analoge signalen zonder dat dat veel afbreuk doet aan de digitale capaciteit. De verschillende soorten DSL gebruiken verschillende modulatietechnieken voor de transmissie van digitale data. Die modulatietechieken voor DSL liggen tegenwoordig vast in ITU-standaarden. Eén ding is altijd hetzelfde en dat is de DSLAM of ‘DSL Access Multiplexer’. Dat mag je beschouwen als een soort van DSL-server in de telefooncentrale. Het dient om de totale capaciteit van de DSL-backbone van de telefoonmaatschappij (een bandbreedte in het Gbit-bereik) te verdelen over meerdere aangesloten abonnees volgens de gekozen DSL-modulatie.

Verkrijgbaarheid (in België)
Op dit ogenblik zou dat overal het geval moeten zijn: ons zijn in elk geval geen locaties bekend waar je geen ADSL kunt krijgen. Belgacom begon met de implementatie van ADSL onder de naam ‘Turbo Line’. Tot voor een paar maanden kon je alleen maar een aansluiting bij Turbo Line krijgen en moest je apart gaan winkelen voor een internetabonnement. En dat betekende dat je ook apart moest betalen voor je ADSL-aansluiting en voor internet. Tegenwoordig bieden de meeste providers alles-in-één-ADSL-pakketten waarbij je dus maar één keer een abonnement moet betalen voor zowel ADSL als internet. Je kunt als eindgebruiker kiezen uit ADSL Go en ADSL Plus. Voor bedrijven is er ook nog ADSL Pro en ADSL Premium, maar daar zullen we hier niet op ingaan omdat ze geen hogere downloadsnelheden bieden. Het hoofdverschil tussen ADSL Go en Plus zit ‘m in de voorziene werksnelheidscapaciteit. Bij ADSL Go was dat 750 kbit/s voor downloaden en 64 kbit/s bij uploaden; bij ADSL Plus was dat 1 Mbit/s voor downloaden en 128 kbit/s bij uploaden. Tegenwoordig heeft Belgacom dat echter aangepast om beter te kunnen concurreren met de kabel en bieden zowel ADSL Go als Plus een downstreamsnelheid van 3,36 Mbit/s. ADSL Go combineert dat met 128 kbit/s upload, ADSL Plus met 256 kbit/s upload. Daarnaast zitten er ook nog verschillen in de abonnementsvoorwaarden, o.a. in hoeveel je per maand mag transfereren aan data. Planet Internet en XS4All bieden daarnaast ADSL-abonnementen aan die niet via Belgacom/Turboline lopen maar via KPN (onlangs overgenomen door Scarlet): als je ze kunt krijgen in je streek, haal je daarmee een upstreamsnelheid van 256 kbit/s en naar keuze een downstreamsnelheid van 4 Mbit/s of een die niet gelimiteerd is (dus tot maximum 8 Mbit/s, afhankelijk van hoe ver je van de centrale woont). Tegenwoordig betaal je gemiddeld ergens tussen 30 en 45 euro per maand voor een gewoon basisbreedbandabonnement. Overigens zijn we daarmee verwend, want in Nederland moet je bijna het dubbel betalen terwijl de downstreamsnelheid daar meestal beperkt is tot 512 kbit/s!