Van analoog naar digitaal

24
1427

De oudere jongeren onder ons hebben wellicht nog een flinke verzameling lp’s. De kans is groot dat die alleen liggen stof te verzamelen. Alleen echte melomanen zweren nog bij de lp. De grote meerderheid van de gebruikers verkiest het gemak van de cd en aanverwante digitale dragers. Gelukkig is het mogelijk om je lp-verzameling te digitaliseren. Wij leggen uit hoe je dat doet.
lsopnementerratec
Hopelijk heb je je platenspeler bewaard of kun je een draaitafel van iemand lenen. Hoe beter de kwaliteit van de platenspeler, hoe beter het resultaat van het digitaliseren. Naast een platenspeler heb je een pc (of Mac) nodig met een goede (analoge) geluidskaart. Ook hier geldt dat hoe beter de geluidskaart presteert, hoe succesvoller het resultaat is van de digitalisering. Als je echt een unieke platenverzameling hebt en die perfect wilt digitaliseren moet je je een speciale professionele geluidskaart aanschaffen. Op het web vind je een benchmark van analoge geluidskaarten (de links openen een nieuw venster). Je zult merken dat ‘gewone’ geluidskaarten vooral last hebben van een slechte tot matig signaalruisverhouding (SNR) en nonlineaire vervormingen. Moderne 16/32/64-bit geluidskaarten met PCI-bus kun je voor het overige perfect gebruiken om ermee te digitaliseren.

Hardware
Je kunt je platendraaier niet rechtstreeks aansluiten op je geluidskaart. Het geluid van de lp moet immers worden versterkt en geëqualiseerd. Je moet de platendraaier daarom op een phonovoorversterker aansluiten. Je kunt dit doen via je hifiversterker, op voorwaarde dat die nog over een speciale ingang voor een platendraaier beschikt: veel moderne versterkers ontberen een dergelijke ingang. Heeft je versterker geen phono-ingang dan moet je een aparte phonovoorversterker kopen. Je kunt die bij een hifihandelaar vinden, maar ook op het web zijn er online winkels die ze verkopen. Voor minder dan 70 euro koop je bijvoorbeeld de Phono PreAmp van het Duitse bedrijf TerraTec die speciaal bedoeld is voor het digitaliseren van vinyl. Technisch verschilt de Phono PreAmp niet van een ‘gewone’ phonovoorversterker. Het apparaatje is alleen zo gebouwd dat je het zonder veel moeite kunt aansluiten op je pc: de stroom betrekt het van de gameport en de ‘uit’-kabel is van het 3,5 mm mini-jack type dat je gemakkelijk kunt aansluiten op de line-ingang van je geluidskaart. Via schuifknopjes kunt je drie ingangsniveau’s en evenzoveel uitgangsniveau’s instellen: op die manier kun je zowat elke platenspeler op je pc aansluiten, zolang die over een Moving Magnet (MM) cartridge beschikt (de duurdere Moving Coil (MC) cartridges hebben een te lage uitgangsspanning en kun je alleen gebruiken in combinatie met een speciaal daarvoor geschikte voorversterker). Maak je hier niet te veel zorgen over: als je er geen idee van hebt of je platenspeler een MM dan wel een MC cartridge heeft, is het waarschijnlijk een MM-type. Is het toch een MC-type dan kun je niets kapot maken: je zult gewoon geen geluid horen omwille van de te lage spanning.

Software
Je hebt twee stukjes software nodig: opnamesoftware en (optioneel) ‘zuiveringssoftware’. Het eerste wordt standaard meegeleverd met Windows en MacOS, het tweede moet je afzonderlijk aankopen en is meestal erg duur (typisch meer dan 240 euro). Sommige goedkopere sharewarepakketten bieden een beperkt aantal ‘zuiveringsfuncties’ voor een lagere prijs. Zuiveringssoftware kun je meestal ook gebruiken om de opname te maken en de cd te branden. Een aantal pakketten laat zelfs toe om bewerkingen zoals het verwijderen van ruis of van tikken in echte tijd (‘real time’) te verrichten, op voorwaarde dat je een voldoende snelle computer en een geschikte geluidskaart bezit. Je kunt voor de opname de standaardsoftware van het besturingssysteem gebruiken. Die biedt echter niet veel mogelijkheden. Bij de Sound Recorder van Windows is het bijvoorbeeld erg moeilijk om het correcte geluidsniveau van de opname in te stellen. Ook wordt alles eerst naar het geheugen van de computer gestuurd en kun je dus met de Sound Recorder geen volledige lp in één keer opnemen. Heb je geen zuiveringspakket met opnamefunctie dan kun je een gewoon rip-pakketten gebruiken, want die kunnen meestal ook gewoon opnemen. Ook kun je populaire sharewaregeluidspakketen zoals CoolEdit of GoldWave gebruiken. Voor het zuiveren van opnames kun je gespecialiseerde software zoals Dart Pro 98, CoolEdit 2000, Spin Doctor (gebundeld met Adaptec Easy CD Creator), Wave Corrector of Wave Repair gebruiken. Dit is gespecialiseerde en tijdrovende arbeid waarop we hier niet dieper kunnen ingaan. Lees er het (Engelstalige) webartikel Transferring LPs to CDR op na. Daar vind je ook de verwijzingen naar de webadressen van deze pakketten. Tenzij er echt heel veel tikken of ruis op de lp zit, kun je dit beter achterwege laten omdat het oorspronkelijke geluid altijd in meer of minder mate wordt vervormd als je aan het zuiveren slaat. Je kunt deze software wél gebruiken om automatisch tracks te puren uit lp’s zodat je die individueel naar cd kunt schrijven. Bij heel zachte opnames kun je eventueel de normalisatiefunctie gebruiken om de opname een beetje op te krikken naar wat we van een moderne cd gewend zijn (maar ook hierbij treedt er gegarandeerd kwaliteitsverlies op).

Schoonmaken
De ergste tikken kun je trouwens vermijden door je lp’s voor het afspelen een keer goed schoon te maken met een gespecialiseerd borsteltje en dito vloeistof. Je kunt waardevolle lp’s ook professioneel laten zuiveren bij een hifihandelaar voor je aan de opname begint.

En als je geen computer wil gebruiken?
Je kunt lp’s perfect digitaliseren zonder computer. Voor de meeste mensen zal dat trouwens gemakkelijker zijn, hoewel je niet de bewerkingen (zoals het verwijderen van tikken) kunt doen dat je wel met je pc kunt doen (met veel geduld). Je hebt de keuze tussen DAT, Minidisc en losstaande cd-opnemers. DAT is duur en bijna uitgestorven voor de gewone consument. Minidisc wordt steeds beter en geeft volgens sommigen zelfs een beter resultaat dan cdr of cdr/w, hoewel het de muziek comprimeert met verlies. Minidisc is in elk geval gebruiksvriendelijker en flexibeler dan de typische losstaande cd-recorder. Losstaande cd-recorders worden steeds populairder, maar denk eraan dat de meeste van deze apparaten alleen willen opnemen op speciale ‘audio’ cdr’s en cdr/w’s. Technisch verschillen die eigenlijk niet van hun computertegenhangers, maar ze zijn duurder omdat je er auteursrechten op betaalt. Het voordeel is wel dat je je platen kunt opnemen via je bestaande hifiversterker en dat je helemaal niets van computers hoeft te kennen.

Vorig artikelHoe ga je concreet te werk, deel 4 en slot
Volgend artikelSlimme filmmuziek
Jozef Schildermans
Jozef Schildermans is journalist en schrijver. Zijn recentste roman is De reis van de hofarts (samen met Ludo Schildermans) onder de auteursnaam L.J. Schildermans gepubliceerd bij Uitgeverij Houtekiet.

24 REACTIES

  1. Je hebt een verloopkabeltje nodig van mono mini-jack 3,5 mm naar mono RCA. Wat jij gebruikt is voor een analoge stereoverbinding. Dat kan ook wel werken, maar dan moet je toch even proberen welke van de twee tulpstekkers de juiste is. De verkeerde levert immers geen signaal op.
    Het moet echt een monoverbinding zijn. In het digitale signaal zitten immers beide stereokanalen verwerkt, daar heb je dus geen twee kabels voor nodig zoals bij analoge audio.

  2. Beste Johan,
    De DCC recorder heeft bij mij aan de achterzijde voor de digitale coax aansluitingen 2 vrouwelijke RCA of tulpaansluitingen, een digitale ingang of rec en tweede digitale uitgang of play, het is op deze digitale uitgang of play dat ik mijn verbinding gemaakt heb met de ingang van de geluidskaart van de pc.
    Ik heb dit gedaan met een 3,5mm stereo minijack kant pc en aan de andere zijde met 1 van de 2 mannelijke RCA stekkers(het linkse of het rechtse stereo kanaal het maakt niet uit) kant  DCC recorder, want een ander soort kabeltje heb ik daarvoor niet kunnen vinden..
    Ik zou graag willen weten of dit goed is en welk soort kabeltje u hiervoor gebruikt, ik vindt alleen een kabeltje met aan de ene zijde een minijack van 3,5mm stereo en aan de andere zijde 2 RCA stekkers een voor het linkse en 1 voor het rechtse kanaal, want anders is het onmogelijk van een stereo signaal over te brengen van de dcc recorder naar de pc..
    Met de DCC recorder in de stand rec en met een reële opname via bv een cd recorder tracht ik dan met behulp van een software matige geluidsrecorder op de pc dat muziek op te nemen doch dit lukt mij tot nu toe niet.
    Wat doe ik verkeerd kan je mij verder wegwijs maken?
     
    Waarvoor dank
     
    Johny

  3. Er bestaan verloopkabels die je kunt kopen om van een RCA- of tulpaansluiting (zoals digitale coax die gebruikt) naar een 3,5 mm minijack te gaan. Ik gebruik er zelf zo eentje en dat werkt prima. Zo’n verloopkabel kun je vinden in elektronicawinkels of bij http://www.allekabels.nl.

  4. Voor het opnemen van audio cd’s 16/44  op de pc via de digitale uitgang van een dcc recorder in opname stand verbonden met de ingang van de geluidskaart van de pc zoals beschreven in het artikel van Jozef Schildermans van 10 september 2002
    Kan iemand mij zeggen of dit mogelijk is  en met welke kabel kan dat eventueel?
    Aan het dcc toestel heb je een digitale coax uitgang en aan de pc een 3,5mm jack ingang, hoe kan dat praktisch uitgevoerd worden
    mvg
     
    Johny

  5. Lp\’s omzetten naar digitaal formaat en waar een hoge geluidskwaliteit wordt gewenst is het nu mogelijk ipv. CD\’s 16/44 bijv. 24/96 of hoger te gebruiken.
    Hiermee bereikt men een veel hogere bovengrens en daarbij komt nog een hogere resolutie. Ik brand zelf hiervan DVD-audio schijfjes en speel deze af in een zgn. alleseter. (denon 2200 of een marant 6400) Ook kan men DVD-video\’s maken met behoud van de kwaliteit, men neemt een Jpeg als film en zet het geluidspoor op PCM. Let wel DVD-audio kan tot 192Khz echter je hebt wel een kaart nodig die dit aankan. Ik zelf gebruik momenteel eem Terratec DMX6 fire met ingebouwde pre-amp. Creative kaarten zijn leuk voor het afspelen echter de AD conversie is beduidend lager in kwaliteit in vergelijking met de M-Audio en Terratec kaarten. Overigens nog een aardigheidje voor degene die in het bezit zijn van SQ/QS gecodeerde opnames er zijn vrijelijk downlable VST-plugins te vinden op het web die dit decoderen naar 4 kanalen. Overigens veel cd-opnames (begin 80) zijn gemaakt van SQ/QS gecodeerde opnames. Google eens op het web. Nog een tip is men met 16/44 en men wil geen grote investering doen in een duurdere geluidskaart dan kan men ook het volgende doen: Belangrijk is de analoog digitaal omzetting, dit vindt men niet op een kaartje van 20.- euro echter meestal bezitten ze wel een digitale ingang. Optie 1 is gebruikt een MD speler zet deze op opname en verbindt de dig. uitgang met de pc. (geldt ook voor een DCC/DAT recorder, echter DAT levert 48Khz en dient te worden omgezet op de PC). Op de uitgang bij opnamestand is geluid niet gecomprimeerd. Optie 2 gebruik een CD recorder met RW schijfjes rip deze op de PC bewerkt het en gebruik het RW schijfje voor de volgende opname. Hiermee kan men de goedkopere schijfjes gebruiken. Bedenk wel wil men de opnames lang kunnen bewaren gebruik kwaliteits cds/dvds bijv. Mame, Ultradisc of fotocds. Goudkleurige CD\’s geven het beste resultaat en brandt met lage snelheid. (max. 4x)
    Naast het branden van DVD/CDs kan men ook overwegen een mediacenter te gaan gebruiken waarbij alles op harde schijf wordt gezet. Bijv. externe USB disks. Bedenk wel maak backups ivm een crash of andere narigheid. Ook toepasbaar om ruimte te besparen is FLAC een lossless compressie algoritme.

  6. ik heb cassette bandje en ik wil graag naar mijn pc copieren
    maar ik wet niet hoe het moet ? help

  7. wel eens aan Cooledit gedacht? Een prachtig programma, wat zelfs door professinals wordt gebruikt. Overigens als je een lp over wilt zetten via je geluidskaart moet je een platenspeler met versterker hebben, daar heb ik ook al mijn lp\’s mee overgezet. Wat wel waar is, het is een martelaarsbaan, maar ja, je moet er iets voor over hebben nietwaar?

  8. Wie kan mij vertellen hoe je video 8 bandjes om kunt zetten naar je pc ? Ik stel kwaliteit zeer op prijs .En waar zou ik een apparaat kunnen kopen ?

    Fred

  9. Bij mediamarkt kun je de Avermedia EZDVD maker usb-2.0 aanschaffen om analoge Video vhs beelden naar digitale video dvd/vcd beelden omzetten prijs 79 euro.

  10. Ger, ik gebruik ook Music Cleaning Lab 2004 de Luxe en heb hetzelfde probleem: geen geluid en geen opname.
    Ben benieuwd of het inmiddels is opgelost.
    Verneem gaarne van je de oplossing.

  11. Ik heb Music Cleaning Lab 2004 deluxe aangeschaft.
    Ik kan echter met geen mogelijkheid geluid verkrijgen.
    De Platenspeler heb ik via een radioversterker gekoppeld aan de
    geluidskaart (In) (Creative). Wie kan mij helpen.
    Alvast bedankt.
    Ger

  12. ik heb een powermac G4 1,25 Mhz besteld bij Machouse. Dit bedrijf zegt dat ik voor het opnemen van LP,s naar CD,s een extra kastje nodig heb dat 95 Euro kost. Er zit wel een analoge ingang en analoge uigang op de powermac met minijacks. Is dit kastje echt noodzakelijk?
    j.n.theunissen@hccnet.nl

  13. allemaal veel te ver gezocht, ik neem mijn oude platen gewoon op met ‘Easy Cd creator”, mijn ‘hifi’-installatie/versterker’ is gewoon aangesloten op mijn pc (met een gewoon geluidskaartje 16 bit), verder niks, no sweat.

  14. Ik heb ergens (wist ik maar waar / ik denk in het blad computer thuis in bedrijf) een artikel gelezen over een geluidskaart (dacht ik) waar de platenspeler rechtstreeks, dus zonder voorversterker op kon worden aangesloten met een perfecte kwaliteit. Ik kan alleen dit artikel niet meer terugvinden! Wie kan mij helpen?
    Groet, Rene van der Linden

  15. Ik kan alleen maar bevestigen dat Music Cleaning Lab van Magix voor een betaalbare prijs uitmuntende resultaten geeft als men de nodige tijd investeerd in het bewerken van het audiomateriaal. Alle noodzakelijke tools zijn aanwezig en werken perfekt. Ook zijn er voldoende “effekten” (pitch, echo, enz.) kunnen toegevoegd worden. Een bewijs dat voor relatief weinig geld toch uitstekende software op de markt wordt aangeboden! (NB.: ik heb geen belangen in Magix)

  16. Hey,
    Ook met Soundblaster kan je opnemen.
    Dit zijn dan in eenmaal WAV-bestanden.
    Deze WAV bestanden kan je met de bijgeleverde WAVE Studio bewerken en de grote “krassen” uit de muziek uitknippen.
    Voor diegene die het niet weten: een kras op een plaat resulteert in een grote stroompiek van enkele milliseconden. Deze stroompieken zijn zichtbaar in het WAV-bestand als nagenoeg rechte verticale lijnen. Als je inzoomt op zulke piek stel je vast dat piek die heel steil is. Door deze grote steilheid kun die piek er gemakkelijk tussenuit knippen. Dit gebeurt op dezelfde manier met zulke Cleaning software.

  17. Hallo, Ik heb vorige week ook Magix – Music Cleaning Lab de luxe aangeschaft. Werkt perfect en heeft me bij Media Markt maar 29.99 eurotjes gekost.

  18. Hallo redactie.
    Ik vind dit een prima en heel interessante uitleg, maar heb misschien nog een toevoeging wat de software betreft. Ik heb hiervoor Music Cleaning Lab de Luxe aangeschaft van Magix. Dit is beslist geen rclame van mijn kant, maar het was een redelijke prijs, iets minder dan 40 euro en een fantastisch programma.
    Het probleem blijft wel dat het tijdrovend is, je neemt op, luistet af en corrigeert voor het op CD te branden. Maar als je het goed doet en er de tijd voor neemt, krijg je een heel aardig product.
    Groet
    Piet Nicolai

Reacties zijn gesloten.