Intelligente elektriciteitsmeter

Flukso draadloze elektriciteitsmeter (© ; licentie: )

Meten is weten en dat geldt ook voor elektriciteitsverbruik. Dankzij het door Belgen ontwikkelde Flukso kun je je verbruik op een goedkope en redelijk eenvoudige manier via het web opvolgen en vergelijken met anderen.

In de doos
In de compacte doos vinden we de Fluksometer, een blauwe netwerkkabel, een piepkleine externe voeding en een plastic bevestigingsbandje. In een apart plastic zakje zit de (apart aan te schaffen) klem voor op de stroomkabel en de verbindingsdraad tussen die klem en de Fluksometer. In ons geval werden drie dergelijke klemmen en kabels meegeleverd. Die zijn nodig als je woning is uitgerust met driefasenspanning (380V). Bij eeenfasespanning (220V) heb je uiteraard maar een klem en kabel nodig.
Er zit geen handleiding of cd in het doosje. Slim is dat de beknopte installatiehandleiding gewoon op de buitenkant van het doosjes staat afgedrukt, inclusief heldere tekeningen. Meer details vind je op de Flukso-website, met inbegrip van foto’s.

Ingebruikname van de Fluksometer
De Fluksometer is eigenlijk een WiFi-routertje met een ingebouwde stroomsensor. Je begint de installatie van het geheel met het configureren van de Fluksometer. Je sluit de meter aan op je pc of laptop (eerst eventuele andere netwerkverbindingen uitschakelen), die dan het ip-adres 192.168.255.1 krijgt toegewezen. Vervolgens surf je met je browser naar dit adres en kun je de Fluksometer koppelen met je WiFi-netwerk via het webbeheer. Onze pc kreeg initieel geen adres toegewezen van de Fluksometer. We moesten een schuifschakelaartje op de zijkant verschijven naar “AP” voor dit wel lukte. Die schuifschakelaar heeft drie standen: “AP”, “Router” en “Client”. In de handleiding is hierover niets terug te vinden. Ook op de website vonden we er niets over terug. De instructies zouden op dit gebied wat duidelijker mogen zijn.

Configureren van de draadloze verbinding
Eens we een ip-adres kregen toegewezen van de Fluksometer konden we het webbeheer starten en het SSID en wachtwoord van onze WiFi-router invoeren. De Fluksometer ondersteunt IEEE 802.11b/g verbindingen, dus als je een 802.11n-router hebt, moet je die wel zo instellen dat hij ook deze tragere verbindingen aanvaardt. (Meestal is dat al het geval, maar bij sommige routers kun je dit wijzigen naar alleen 802.11n en dan kun je de Fluksometer niet verbinden.) De meter ondersteunt alle gebruikelijke WiFi-beveiligingen (WEP, WPA en WPA2). Na het bewaren van de gegevens herstart de Fluksometer.

Flukso webregistratie (© ; licentie: )

Registreren van je meter
Nu zou je als het goed is moeten kunnen surfen op het internet. Je test dit best door www.flukso.net te openen. Creëer je account mocht je dit nog niet hebben gedaan. Open nu de tab “Devices” in “My account”. Kies Add device en vul het serienummer van je Fluksometer in. Je vindt dit op de onderkant van het apparaat. Na enkele minuten zou je nu een “heartbeat” moeten zien in de webinterface van www.flukso.net. Flukso.net is nu klaar om de meetgegevens van je meter te ontvangen.
Het ingeven van het serienummer op de website wordt evenmin vermeld op de doos en vonden we ook niet terug op de website. Voor ervaren computergebruikers zal dit niet echt een probleem zijn, maar eigenlijk zou dit belangrijke stapje toch duidelijk moeten worden uitgelegd, anders kan het minder ervaren gebruikers in verwarring brengen.

De klemmen aansluiten
Nu verwijder je de Fluksometer van je pc of laptop en ben je klaar om de klem(men) aan te sluiten. In de handleiding wordt gezegd dat je eerst de Fluksometer in je elektriciteitskast moet installeren en dan pas de klemmen aansluiten. Dit raden we af. Het is eenvoudiger eerst de klemmen aan te sluiten en dan pas de installatie in de elektriciteitskast af te werken.
Heb je een stroomaansluiting met een fase dan hoef je maar een klem aan te sluiten. De klem en de kabel die naar de Fluksometer gaat wordt los geleverd. Je moet dus eerst de klem aan de kabel bevestigen. Hiervoor heb je een Parker-schroevendraaier nodig. Het is erg eenvoudig. Aan het ene uiteinde van de kabel zitten ronde aansluitpunten. Die moet je vastschroeven op de klem. Alleen erop letten dat je het rode uiteinde van de kabel op de + (plus) schroeft en de zwarte op de – (min).
De andere kant van de kabel is gewoon gestript. De koperen uiteinde schroef je vast in de invoerpoort op de Fluksometer. Onderstaande foto laat zien hoe dat moet:

(© ; licentie: )

Ook hier moet je rood op plus (+) en zwart op min (-) aansluiten. Zoals je ziet kun je op positie 3 en 4 eventueel een tweede klem aansluiten, waarop je een onafhankelijke meting kunt doen van een andere stroomgroep. Op positie 5 en 6 kan eventueel de digitale pulse-uitvoer van een andere kWh-energiemeter worden aangesloten. Maar daar gaan we hier niet dieper op in.

Drie fasen
Heb je driefasenstroom dan is het iets ingewikkelder. Je moet dan drie klemmen aansluiten, maar dat moet in serie, zoals te zien is op onderstaande foto:

(© ; licentie: )

Voor je driefasige Fluksometer moet je dus de klemmen op positie 1(+)/2(-), 2(+)/3(-) en 3(+)/4(-) aansluiten. Posities 6 en 5 blijven vrij en zijn eventueel beschikbaar voor de digitale pulse-uitvoer van een kWh-energiemeter.

Fluksometer in elektriciteitskast plaatsen
Nu is het tijd om de Fluksometer in je elektriciteitskast te plaatsen. Hiervoor moet je de hoofdschakelaar uitschakelen. Doe dit dus op een rustig moment als er niemand of weinig mensen in huis zijn. Zet ook eerst alle gevoelige apparatuur in huis uit en koppel die misschien zelfs los van het net (vooral dan computers).
In (de buurt) van je kast moet een stroomaansluiting zijn waarin je de voeding van je Fluksometer steekt. Is die er niet dan zul je die moeten (laten) plaatsen, of voorlopig met een verlengkabel werken naar een nabijgelegen stopcontact.
Nu open je de klem en bevestigt die aan een van de twee kabels die zich tussen de meter en de zekeringenkast bevindt. De klem is groot genoeg voor zelfs de dikste kabel en zal in de meeste gevallen redelijk los rond de kabel “hangen”. Dat is geen probleem. Sluit de klem wel goed tot je een klik hoort. Zo behoort het eruit te zien:

(© ; licentie: )

Zie je geen kabels tussen je elektriciteitsmeter en zekeringenkast dan roep je er best iemand met ervaring bij. Ga zeker niet zitten knoeien aan de kabels, vooral niet als je niets van elektriciteit kent! In de meeste gevallen is het erg eenvoudig om de klem aan te sluiten.

Fluksometer met drie fasen
Bij een driefasensysteem moet je drie klemmen aansluiten. De volgorde maakt niet uit, maar je moet ze aansluiten op de stroomkabel en niet op de neutrale (zwarte) kabel. Het systeem is verder hetzelfde als hierboven. De volgorde maakt dus niet uit.
Nu kun je je hoofdschakelaar weer inschakelen en de voeding in je Fluksometer steken. Volgens de handleiding duurt het vijf minuten voor je de eerste metingen zult zien verschijnen op je dashboard bij Flukso.net. Bij ons duurde dat iets langer, ongeveer twaalf minuten.
Kun je niet bij de kabel(s) tussen jouw elektriciteitsmeter en zekeringenkast dan zul je er een elektricien moeten bijroepen.

Praktijk
Eens geïnstalleerd heb je geen omkijken meer naar de Fluksometer. De meter viel tijdens onze bijna vier maanden durende test geen enkele keer uit. Mocht de internetverbinding tijdelijk uitvallen dan zal de meter na het herstel van de verbinding alsnog de metingen doorsturen vanuit zijn interne geheugen.
Sinds kort zijn meetklemmen beschikbaar met een hoger bereik van 100A, 250A en 500A zodat de Fluksometer ook in bedrijven kan worden gebruikt. Een enkele Fluksometer kan naast het stroomverbruik ook de productie van zonnepanelen meten, maar dan moet je er wel een professional bijroepen.

Flukso webgrafiek (© ; licentie: )

Op de website kunt je jouw verbruik per uur, per dag, per maand per jaar en per nacht volgen via simpele grafieken. Dat kan zowel in watt als in kWh/jaar. Je kunt het verbruik ook vergelijken met andere gebruikers. Je bent overigens niet verplicht jouw gegevens te delen met anderen: dat is een vrij in te stellen optie.
De uitleg op de website is wel eentalig Engels. De grafieken op de website zijn momenteel niet configureerbaar. Wilt je meer doen met de vele meetgegevens dan moet je een speciaal programma (laten) ontwikkelen. Gelukkig is er de programmeerinterface vrij beschikbaar.

API

Flukso draadloze elektriciteitsmeter (© ; licentie: )

Gedetailleerdere metingen zijn beschikbaar met een interval van 15 seconden via de Application Programming Interface (API). Flukso is volledig openbron, zodat je je eigen meetapplicaties kunt (laten) ontwikkelen.