Internetprotocols (deel 6)

Bovenop de transportlaag met tcp draait de applicatielaag: applicaties praten met elkaar in een client-/serverconfiguratie met behulp van een applicatieprotocol. In vorige delen, dit deel en een aantal volgende delen bekijken we enkele van de populairste internetapplicaties nader. In deze aflevering bekijken we het overdragen van bestanden met FTP en TFTP.

FTP: File Transfer Protocol – RFC 354
TFTP: Trivial File Transfer Protocol – RFC 1350

Als je twee computers met elkaar verbindt, dan ligt het voor de hand dat je bestanden wil uitwisselen. Toen het tcp/ip-netwerk voor Unix-systemen werd ontwikkeld, duurde het dan ook niet al te lang voordat er een protocol voor het uitwisselen van bestanden ontstond. Dat is het bestandsoverdrachtprotocol (in het Engels ‘File Transfer Protocol’) of kortweg FTP geworden. Zo’n protocol ontwerpen is niet zo simpel als het lijkt. FTP biedt namelijk een authenticatie (login), een opdrachtregel (voor het typen van bevelen) en de code om die bevelen te interpreteren en uit te voeren, maar ook code om bij het systeem op afstand door volumes, directory’s en bestanden te navigeren en om bestanden naar dat systeem to te sturen of er juist vanaf te halen. Een neefje van FTP heet TFTP, waarbij de T voor ’trivial’ staat: het is een eenvoudiger overdrachtprotocol voor gevallen waarin er geen authenticatie vereist is en je al op voorhand weet waar het bestand staat dat je wil hebben.

FTP
Net zoals bij de andere tcp/ip-applicaties maakt FTP gebruik van een client/server-systeem. Er is dus een server (in de Unix-wereld noemt men dat een ‘daemon’ en dat spreek je uit als ‘diemen’) die FTP-diensten verleent en een client die met die server contact zal opnemen om van zijn diensten gebruik te maken.
FTP is een gestandaardiseerd protocol en dus is het de bedoeling dat je aan de clientzijde altijd dezelfde interface ziet, ongeacht op wat voor platform de FTP-server draait. Dat kan, omdat de opdrachtregelinterface gestandaardiseerd is. Het is wel mogelijk dat bepaalde opdrachten wel door de ene, maar niet door de andere FTP-server ondersteund worden. Voor de duidelijkheid: als je naar een andere FTP-client overschakelt, kan de interface wél verschillen. Het is immers de client die je de gebruikersinterface biedt.
Laten we echter beginnen bij het begin. Je neemt contact op met een FTP-server met behulp van een FTP-client. Zowat alle besturingssystemen hebben een tekstgebaseerde FTP-client aan boord, maar er bestaan ook meer gesofisticeerde grafische FTP-clients. Voor Windows is bijvoorbeeld een van de beste SmartFTP: dit programma laat je met behulp van klik en sleep bestanden tussen jouw systeem en de FTP-server overbrengen.