Auteursrecht en consumentenrecht

4
152

De nieuwe Europese auteurswet ontneemt consumenten het recht om een thuiskopie te maken. Maar waar is mijn recht om een legaal gekochte cd gegarandeerd te kunnen beluisteren, zo vraagt Johan Zwiekhorst zich af.

Het is logisch dat een orgineel werk beschermd wordt tegen kopiëren. Maar in die hele discussie wordt vaak vergeten dat een consument ook rechten heeft. Het evenwicht dreigt zoek te raken. Nemen we de audio-cd als concreet voorbeeld. Rechthebbenden vertonen meer en meer de neiging om elke consument per definitie als een dief te beschouwen. De wetgever lijkt daarin mee te gaan. In een voor de platenmaatschappijen ideale wereld is het de consument verboden kopieën te maken van cd’s – ook voor eigen gebruik. De consument kan de gekochte muziek niet zo maar overal afspelen op de door hem of haar gewenste wijze. En liefst betaalt de consument voor elke keer dat hij of zij een werk afspeelt.

Vergoeding
Diezelfde platenmaatschappijen eisen daarenboven een vergoeding op elk leeg cd-schijfje. Op die manier krijgen ze iets terug van de zo vaak beweerde, maar nooit bewezen gederfde inkomsten ten gevolge van het "illegaal" kopiëren.
Om het kopiëren tegen te gaan, rusten sommige platenmaatschappijen cd’s uit met allerlei beveiligingssystemen. In de praktijk werken die beveiligingssysteem echter niet. Er is genoeg software gratis van het internet te halen waarmee je zo’n beveiligde cd probleemloos kunt kopiëren. In werkelijkheid wordt de consument die wél nog cd’s koopt gestraft, want er zijn verschillende cd-spelers op de markt (waaronder duurdere hifitypes) die moeite hebben met zo’n beveiliging en dan weigeren het schijfje af te spelen of tijdens het spelen allerlei storingen laten horen. Ook dure muzieksystemen zoals die van Bose of Philips Streamium, die een centrale database aanleggen van de cd-verzameling van de muziekliefhebber, verslikken zich vaak in deze beschermde cd’s en worden dus in de praktijk onbruikbaar.

Geen recht
Volgens de nieuwe auteurswet, aangepast aan de Europese richtlijn terzake, is het de consument toegestaan voor eigen gebruik een kopie te maken van een auteursrechtelijk beschermd werk. Dat is echter geen recht. De rechthebbende mag werken beveiligen zodat ze niet kunnen worden gekopieerd. Volgens diezelfde auteurswet mag u dan die beveiliging niet omzeilen.
Dat is niet echt leuk voor legale kopers van cd’s. Immers, u koopt een cd die beveiligd is, maar kunt die niet afspelen op uw cd-speler of digitaliseren in uw dure centrale muzieksysteem. Er is echter niets mis met de cd, waardoor de winkel ze weigert terug te nemen. Resultaat: u betaalde flink wat geld voor een muziekdrager die u in de praktijk niet kunt gebruiken.

Misdadiger
Nu kunt u wel naar uw pc gaan en met een van die gratis programmaatjes een kopie van de cd zónder die beveiliging maken. Dan bent u echter een misdadiger, want volgens de nieuwe wetgeving is dat verboden. En zo komen we bij de werkelijke reden waarom platenmaatschappijen beveiligingssystemen die in feite niet echt werken toch blijven aanbrengen op cd’s. De EU-wetgeving zegt immers dat een beveiliging tegen kopiëren door de consument niet mag worden omzeild. Waar is mijn recht om een legaal aangeschafte cd ook effectief te kunnen beluisteren?

Vorig artikelSuccesvolle upgrade
Volgend artikelCopyright

4 REACTIES

  1. Voor de duidelijkheid: ik schreef dit artikel omdat ik verschillende legaal aangekochte cd\’s heb van Warner, die uitgerust zijn met een \”Copy Control\” kopeerbeveiliiging. Ik heb een NAD C541 cd-speler en die speelt deze cd\’s alleen maar af met veel skippen en andere storingen. Op mijn (beleefde!) e-mails en brieven naar Warner kwam geen enkele reactie. De internetwinkel waar ik deze cd\’s gekocht had (meestal Amazon.de) wil ze niet omruilen omdat de verpakking geopend werd (hoe kan ik anders weten dat de cd alleen maar met problemelen afspeelt?). Als consument voel ik me dus duidelijk bedrogen. Ik ben een van de weinige mensen die nooit muziek van internet kopieert maar alles legaal als cd\’s koopt en toch blijkt nu dat ik verschillende van die cd\’s niet kan afspelen op mijn hifi-systeem…

  2. ik had vorig jaar een cd die ik niet kon omzetten naar mp3, omdat hij op mij pc niet te lezen was. Na klacht bij de platenfirma, hebben ze mij gewoon een exmplaar gestuurd zonder kopieerbeveiliging. Ik moest niet eens mijn originele cd tereugsturen.
    Als iedere koper van een beveiligde cd dat opnieuw zou reclameren, dan zou het snel gedaan zijn met kopieerbeveiligingen op muziek

  3. Deze wet verbiedt niemand om cd\’s om te zetten naar MP3\’s, het enige nieuwe is de bescherming van de technische beveiliging.

    Het is nu dus verboden om die te omzeilen, technologie aan te bieden om die te omzeilen, etc…

    Deze Europese richtlijn en de omzetting naar Belgisch recht hebben niet tot doel de consument te treffen, maar om de piraterij die op het internet welig tiert te kunnen aanpakken.

    Ja producenten mogen hun CD\’s beschermen tegen kopiëren, maar dit mag het normaal gebruik niet beïnvloeden. Als het omzetten in MP3 normaal gebruik is (wat volgens mij inderdaad zo is) dan moet dit nog kunnen.
    Anders is het product gebrekkig volgens de (ook op Europese richtlijn verankerde) wet op de consumentenbescherming. Je hebt dan het recht om of een werkend (lees hier in mp3 omzetbaar) exemplaar te vragen of je geld terug (plus schadevergoeding) te eisen. Het onmogelijk maken van omzetting is dan ook niet interessant voor de producent.

    Kopiëren ligt moeilijker, een back up maken kan inderdaad normaal gebruik zijn (inderdaad het wordt belangrijk hoe de rechtspraak dat begrip invult), maar hoeveel back ups zijn dan normaal? Hier is het logischer dat de CD naar je PC kopiëren (al dan niet in mp3 formaat) ook als back up kan dienen, waardoor je het onmogelijk maken van kopiëren kunt verantwoorden.

    Er is hier op wetgevend vlak een moeilijke afweging gaande tussen de rechten van de consument en deze van de producent. Binnen de verschillende parlementen (Europees en nationaal) wordt hier dan ook hevig over gediscussieerd.

    Stellen dat de wetgever (hier dus in de eerste plaats Europa) enkel oog heeft voor de producenten is dan ook niet helemaal juist, ik (en daar steunt de industrie mij) zou zelfs veeleer het omgekeerde durven beweren. De Europese instellingen hebben altijd het belang van de consument hoger ingeschat dan dat van bedrijven of zelfs lidstaten.

    Deze richtlijn (en de wet) is er één die expliciet de rechten van auteurs (en producenten) behandelt, zonder aan de rechten van de consument te raken. Over de rechten van de consument vind je hierin dus niets. Hieruit moet je niet afleiden dat Europa die niet belangrijk vindt. Deze rechten vind je terug in andere richtlijnen en verordeningen. Je moet die dan ook naast mekaar lezen wil je aan een totaalbeeld raken.

    De auteur is Belgisch jurist

  4. een legaal gekochte cd zet ik om naar mp3, zodat ik die kan beluisteren op mijn pda, pc, laptop en zelfs op mijn stereo (1 dvd met mp3 garandeert uren muziek). als dat niet meer mag, moet ik mij een nieuwe discman aanschaffen en een cd wisselaar. terug naar de middeleeuwen….

Reacties zijn gesloten.