Het lachebekje en andere emoticons

Pontius Pilatus, je weet wel, die mollige Romeinse procurator van Judea, zei ooit: ‘Quod scripsi, scripsi’. Als gecultiveerd Romein zal hij het wel in het Grieks in plaats van Latijn hebben gezegd. Het betekent zoveel als: ‘Wat ik geschreven heb, heb ik geschreven’. Het betekent ook dat een geschreven woord soms harder aankomt dan de schrijver bedoelt.

Stel je eens even voor dat je moet lachen met het sullige gedrag van je vriend aan wie je een mailtje stuurt. Je schrijft dan ‘Wat ben jij me toch een oen zeg!’. Aan de telefoon of vlak in zijn gezicht kun je er een nuance inleggen. Zo van: neem volgend verwijt met een korreltje zout, ik meen het niet echt. In een e-mail gaat dat moeilijk. Daarom zijn er sinds mensenheugenis tekencombinaties in omloop die men smileys of emoticons noemt.
Emoticons dateren van in de oerperiode van het Fidonet, een verre neef van het Internet. Toen was er van grafische pictogrammen en smoelentrekkerij lang nog geen sprake. Nuances in een e-mail moest je dus met speciale karaktercombinaties duidelijk maken. Zo betekent ‘;-)’ of ‘;)’ na een uitspraak: ‘ik maak maar een grapje’. Als je de emoticon in je geest omdraait, dan zie je inderdaad een lachend gezichtje. ‘;-)’ of het lachebekje is wellicht de meest gebruikte emoticon, maar je kunt er ook in overdrijven. Zie jij ‘Oh my God!!’ in ‘8-O’? Daarvoor moet je ofwel veel gedronken of veel fantasie hebben.
Voor minder gebruikte emoticons heb je nog meer fantasie nodig. Zo betekent ‘:-)-8’ "I’m a big girl". Met enige moeite kan ik in die 8 nog bepaalde vrouwelijke vormen herkennen, maar dan haak ik af hoor. Temeer daar die 8 ook voorkomt in ‘8:-)’ wat wil zeggen dat de auteur een klein meisje is.

Sarcasme
Het is wellicht nodig in e-mail of nieuwsgroepen af en toe eens een sarcastische of ironische opmerking te maken met een emoticon. Je moet nu ook weer niet de plezantste wezen en om de haverklap die prulletjes gebruiken in je berichten. Dan kan geen kat er nog aan uit, tenzij die even de lijst van meest gebruikte en zotste emoticons van het Net heeft geplukt en afgedrukt. Overzichten van emoticons zijn er in overvloed op het Web en soms lijkt het erop dat het Net vergeven is van die dingen. Kijk bijvoorbeeld maar eens op de pagina van MSN Messenger. In versie 6 werd het gebruik van emoticons trouwens sterk uitgebreid. Versie 6 vormt de emoticons die je typt bovendien automatisch om in hun grafische tegenhanger. Het lachebekje of 😉 wordt dan , terwijl het knipogend lachebekje op 😉 eruit ziet als  .

Schmink
Wie alleszins tegen het overvloedig gebruik is van smileys, is Paul Andrews. Deze columnist van de Seatle Times vindt emoticons even overbodig als schmink op Claudia Schiffer.
Sommige Amerikanen, altijd speelvogels, overdrijven en maken de koddigste smileys. Wat vind je bijvoorbeeld van deze voorbeelden?

:-r Ik steek mijn tong uit, nè!
>-< Mijn vrouw zal het geweten hebben. Ik ben in vorm, alive and kicking!
😯 Oh my God! Kreet van algemene verbazing.
%-< | > Ik ben zo dronken als een orgel.
:- # Ik zwijg als een graf, maar het betekent ook: Ik draag bretellen!
:-X Ik zwijg als een graf!

Bekende figuren kunnen eveneens met een emoticons worden aangeduid. Vaak moet je er helemaal geen logica in zoeken.

*<:-) Sinterklaas of ‘Santa Claus’, de Kerstman dus. Ideaal voor in je brief naar de Goede Sint, die sinds kort uiteraard ook het Net heeft ontdekt. Of de Heilige Man er ook een website op nahoudt weet ik niet.
C | :-= Charlie Chaplin
= | :-)= Abraham Lincoln (Hi, Abe)
~: Elvis
%v Picasso