Hoogste prestaties met i850E en RDRAM-geheugen

0
38

De Pentium 4 kende bij zijn introductie een behoorlijk moeilijke start omwille van verschillende factoren. Intel lijkt zich echter helemaal herpakt te hebben want de processorprijzen namen recent nog een flinke duik, de megahertzen gaan gestaag de hoogte in en de grote keuze aan chipsets maakt de Pentium 4 interessant voor veel soorten gebruikers. Maar het is niet altijd gemakkelijk om je weg te vinden doorheen de vele chipsets en te ontdekken wat hun specifieke voor- en nadelen zijn. DiskIdee voelde daarom vier Pentium 4-moederborden met drie verschillende Intel chipsets aan de tand. Volgende maand testen we moederborden met niet-Intel chipsets.
intel-pentium_4_north
Dit artikel bestaat uit meerdere pagina’s. Klik op de paginanummers rechtsboven en rechtsonder om naar de verschillende pagina’s te springen.

Moederbord en chipset vormen nog altijd de belangrijkste basis voor een pc omdat ze in grote mate de prestaties en uitbreidingsmogelijkheden bepalen. Zo zal een moederbord met Intel 845 chipset en
SDRAM-geheugen zonder meer slechtere prestaties voorleggen dan hetzelfde moederbord maar dan met Intel 845D chipset en DDR-geheugen. Voordeel van de eerste is dan weer dat je je oud SDRAM geheugen
kunt hergebruiken zodat de upgradekost lager uitvalt. De keuze van chipset en moederbord hangt dan ook vooral af van je noden; de trend slaat met andere woorden duidelijk om naar extra functionaliteit
want een moderne chipset biedt ondersteuning voor de nieuwste technologieën zoals USB 2.0, RAID, Firewire, UDMA/133, enz. Het zijn precies die zaken waar fabrikanten proberen hun product een
meerwaarde mee te geven. Het resultaat is dat veel moederborden standard al heel wat van dergelijke technologieën aan boord hebben zodat ‘uitbreiden’ een relatief begrip is geworden. Enkel veeleisende
gebruikers zullen niet helemaal tevreden zijn met de on board functionaliteit maar dat belet hen natuurlijk niet om te upgraden. Een moederbord moet wat ons betreft nog altijd voorzien in zo veel
mogelijk PCI-sloten, geheugensloten en connectiviteit op het vlak van USB en USB 2.0. Maar ook stabiliteit is uiterst belangrijk maar besef wel dat zoiets beoordelen heel moeilijk is want dat is in de
eerste plaats een samenspel van factoren zoals gebruikte hardware, drivers, bios en software.

AOpen AX4G Pro (845G chipset)
Over het algemeen kun je AOpen niet beschouwen als een state-of-the-art moederbordfabrikant maar hun gamma blijkt toch behoorlijk uitgebreid met enkele interessante toevoegingen. Onlangs introduceerde
het nog een opmerkelijk moederbord met ingebouwde buizenversterker! (zie nieuwsbericht op DiskIdee). Wij kregen de AX4G Pro onder ogen die beschikt over de 845G chipset en komt met een gitzwart
printplaat en mooi bijpassende IDE-kabels en FDD-kabel. Speciaal is de in de chipset ingebouwde grafische kaart die qua prestaties vergelijkbaar moet zijn met een GeForce2 MX 200. Een snelle
standaardtest van 3D Mark 2001 SE levert een score op van 1389 wat in lijn ligt met de verwachtingen. Met dergelijke minimale prestaties krijg je de gamers onder ons natuurlijk niet over de streep;
gelukkig is er nog wel een AGP-slot om te upgraden. Overigens werd de geheugencontroller van de 845G op een aantal vlakken aangepast aan de aanwezigheid van de geïntegreerde grafische kaart met een
belangrijk gevolg dat velen aangenaam zal verrassen: je kunt de 845G namelijk probleemloos laten samenwerken met DDR333 geheugen! Officiëel ondersteunt Intel dit soort geheugen (nog) niet maar AOpen
maakt het je dus gemakkelijk door in het bios deze optie wel te voorzien (zie foto). Jammer genoeg moesten we wegens tijdsgebrek onze testen beperken tot het PC2100 geheugen (266 MHz).

Overzicht AX4GPro mobo
Overzicht van Aopen AX4GPro

DDR333 BIOS Aopen AX4GPro
DDR333 BIOS Aopen AX4GPro

AOpen kiest voor heel wat on board functionaliteit en die trend zien we ook terug bij de andere merken: je krijgt een on board netwerkaart van Realtek, een 5.1 geluidskaart en USB 2.0. Royaal zijn
de zes PCI-sloten en in de doos zit een bracket met twee extra USB-poorten. In tegenstelling tot de concurrentie valt er van digitale geluidsuitgangen geen spoor terug te vinden. Verder valt de dikke
plaat op die zich onderaan het moederbord bevindt en dient om het chassis van de koelinstallatie te verstevigen en zo het verbuigen van het moederbord tegen te gaan (zie foto). Voor de extreme
overklokkers voorziet Aopen slechts een beperkt arsenaal aan mogelijkheden: de front side bus kan opgevoerd worden tot 200 MHz in stapjes van één MHz en daarnaast is ook het voltage van de processor
aanpasbaar.

AOpen AX4GPro coolerplate
Aopen AX4GPro backplate

Tijdens het installeren van het moederbord stootten we op een probleem met de IDE-kabels: bij gebruik van een lange grafische kaart – zoals de GeForce4 Ti 4600 – lijkt het niet te
vermijden dat de IDE-kabels enkele condensators van de grafische kaart raken. Een ander probleempje – dat we ook tegenkwamen bij het MSI-bord – is de weigering van onze 3Com netwerkkaart waardoor het
bord niet opstart.

Aopen  AX4GPro kabelprobleem
Aopen  AX4GPro kabelprobleem

Prestatiegewijs blijkt de Aopen een meer dan degelijke presteerder en laat hij zowel de MSI 845E Max2 LR als de Asus P4B533-E makkelijk achter zich. Een verklaring daarvoor hebben we
echter niet meteen of het moest aan de verbeterde geheugencontroller liggen. Wel vermelden we enkele vastlopers en het feit dat we van Aopen een nog niet gepubliceerde bios-versie 1.10 moesten
gebruiken om deze Aopen optimaal doorheen de testen te krijgen.

Tot slot vermelden we de aanwezigheid van een in het bios ingebouwde cd-speler (waar dat goed voor moge zijn, blijft voor ons een raadsel), een foutdiagnosesysteem met ledjes en zelfs gesproken
stemmen. Dit moederbord biedt heel wat mogelijkheden en prestaties voor een redelijke prijs. Als bonus krijg je een exemplaar van Norton AntiVirus 2002.

Prijs: 169 euro
Leverancier: Aopen MSI 845E Max2 BLR (i845E chipset)
MSI maakt de laatste tijd furore met uitzonderlijk goed uitgeruste moederborden – denk maar aan de KT3 Ultra ARU – en met de 845E Max2 BLR is dat niet anders. Alles wat je je maar kunt inbeelden, is
aan boord gaande van RAID en USB 2.0 tot een netwerkkaart en een 5.1-geluidskaart. Leuk, maar MSI doet er deze keer nog een schepje bovenop met een Bluetooth kit (zie foto). De kit bestaat uit een
usb-sleutel enerzijds en een uitbreidingskaartje met zend/ontvangmodule anderzijds. MSI levert keurig de nodige software mee zodat je over uitgebreide Bluetooth-connectiviteit beschikt, zowel voor het
synchroniseren van een gsm of pda als voor een netwerkverbinding. Het installeren van de hardware vereist weinig kennis maar de softwareconfiguratie blijkt soms heel wat voeten in de aarde te hebben
en de beperkte handleiding helpt je daarbij niet echt. Nadeel is ook dat bij gebruik van de Bluetooth-adapter je een USB 2.0 poort moet opofferen. In een later artikel gaan we wat dieper in op de
Bluetooth-functionaliteit van dit moederbord en zullen we er verschillende Bluetooth-producten mee testen.

Overzicht MSI 845EMax2
Overzicht MSI 845EMax2

MSI 845EMax2 BlueToothkit
MSI 845EMax2 BlueToothkit

Een dergelijke doorgedreven vorm van integratie heeft vanzelfsprekend zijn gevolgen: wie alle functionaliteit activeert, zal merken dat heel wat resources (irq’s) ingenomen worden
zodat je je kunt afvragen wat dat moet geven als je ook nog eens de zes PCI-sloten aanwezige allemaal opvult. Een utopie misschien, maar toch… Ook op te merken zijn de drie meegeleverde brackets
(onder andere voor d-led, extra usb 2.0-poorten en digitale geluidsuitgangen): het oogt allemaal heel handig maar maak je daar gebruik van dan kun je niet anders dan lege PCI-sloten op te offeren en
dat is toch jammer. Hopelijk voorziet MSI in de toekomst een handigere oplossing want bij dit bord loopt het werkelijk de spuigaten uit.

MSI 845EMax2 backpanel
MSI 845EMax2 backpanel

Het bios bevat standaard de nodige overklokmogelijkheden zoals een in stapjes van 1 MHz op te voeren front side bus (tot 233 MHz) en een aanpasbaar voltage van Vcore, AGP en DDR. Toch
vinden we enkele specifieke geheugensettings niet terug en ook de activitatie van de SMART-functie van de harde schijf blijkt afwezig. Dit alles ondanks het updaten van het bios van versie 5.1 naar
5.2. Een bekend probleem van heel wat MSI-moederborden duikt ook weer op bij deze 845E Max2: met een 3Com netwerkkaart ingeplugd, weigert het bord alle dienst. Opvallend genoeg vertoont ook het Aopen
moederbord hetzelfde gebrek.

Uit de benchmarks blijkt deze MSI helemaal achteraan te eindigen maar daar is een eenvoudige reden voor: als enige laat de MSI de Pentium 4 processor op exact de juiste kloksnelheid draaien. Dit is
echter niet het geval bij de borden van Aopen en Asus die tussen 5 en 23 MHz hoger draaien en dat verklaart natuurlijk de verschillen in de benchmarks. Ben je echter op zoek naar een modern moederbord
dat alle denkbare functionaliteit standaard aan boord heeft, dan kun je moeilijk om deze MSI heen.

Prijs: 229 euro (de versie zonder RAID en zonder Bluetooth-kit kost 179 euro)
Leverancier: MSI Asus P4B533-E (845E chipset)
Asus mag zich nog altijd de grootse moederbordenfabrikant ter wereld noemen maar het merk voelt steeds meer de hete adem van de concurrentie in de nek. De geroemde Asus-kwaliteit is er nog steeds maar
ook andere merken bieden tegenwoordig moederborden van onberispelijke kwaliteit. Wij kregen twee Asus-moederborden onder ogen waarvan de P4B533-E net zoals de MSI 845E Max2 uitgerust is met een 845E
chipset en dus ondersteuning biedt voor DDR-geheugen. In tegenstelling tot de 845G chipset kan de de i845E echter niet overweg met het snellere DDR333 en dat werd dus niet geïmplementeerd, niet in de
Asus en ook niet in de MSI. Je moet het dus stellen met DDR266 wat nog altijd niet het volle potentieel van de Pentium 4 kan benutten. Opvallend aan dit Asus-bord zijn de vele jumpers maar gelukkig
staat standaard de jumperloze modus ingeschakeld zodat je alles keurig in het bios kunt instellen.

Overzicht Asus P4B533E
Overzicht Asus P4B533E

Asus P4B533E backpanel
Asus P4B533E backpanel

Op het bord vinden we zes PCI-sloten, vier USB-poorten, drie DDR-geheugensleuven en – tegenwoordig zowat standaard – een PDC20276 RAID-controller van Promise. Een nadeel van dit type
is dat hij niet overweg kan met RAID 0+1 en je dus moet kiezen tussen striping of mirroring. We noteren verder de typische fout van het AGP-slot dat te dicht bij de geheugensleuven ligt alsook het
ontbreken van een kliksysteem om de grafische kaart vast te zetten. Asus kiest als één van de weinige fabrikanten voor een AGP Pro slot dat overigens volledig compatibel is met een gewone AGP-kaart.
Positief vinden we de Q-Fan technologie die de draaisnelheid van de ventilators automatisch aanpast aan de kasttemperatuur.

Inhoud doos Asus P4B533E
Inhoud doos Asus P4B533E

Je krijgt verder twee brackets waarvan één de USB 2-poorten bevat (jammer genoeg zonder specifieke aanduiding dat het om USB 2.0-poorten gaat) en de ander de digitale in- en uitgangen
voor het geluid (coaxiaal). Ook nog dit: een pluim voor de kwaliteit van de handleidingen!
Deze Asus draaide uiterst stabiel en vertoonde dan ook geen enkele hapering of vastloper tijdens onze snelheidstesten. Opvallend genoeg blijkt Asus dit bord standaard te overklokken want ons exemplaar
liet de Pentium 4 B 2,4 GHz draaien aan een effectieve kloksnelheid van 2423,86 MHz. Op zich is dit geen reden tot ongerustheid want een dergelijke waarde brengt de stabiliteit en levensduur van een
processor niet ingevaar. In benchmarks is een verschil van bijna 24 MHz echter wel duidelijk voelbaar en dat zien we dan ook terug in de resultatentabel waar deze Asus als snelste 845-moederbord uit
de test komt. De hoge prijs vinden we dan weer van een nadeel maar dat is iets dat je op voorhand mag verwachten van Asus.

Prijs: ongeveer 225 euro.
Leverancier: Asus Asus P4T533-C (850E chipset)
De allereerste chipset die overweg kon met de nieuwe Pentium 4 met 533 MHz Front Side Bus was de 850E van Intel. Toch kwam er heel wat kritiek op deze chipset want buiten de ondersteuning van een 533
MHz FSB viel er bitter weinig nieuws te rapen en vooral het toepassen van de oude south bridge (zonder USB 2.0) was voor velen een tegenvaller. Maar het aantal producten op basis de 850(E) chipset
heeft altijd bedroevend laag geleven en dat komt in de eerste plaats doordat je verplicht bent gebruik te maken van het duurdere RDRAM. Ondanks de vele kritieken kent RDRAM echter een heuse revival en
technologisch gezien blijkt het de beste partner voor de alsmaar hogerklokkende Pentium 4.
De P4T533-C van Asus moet daarvoor het bewijs leveren. Wij testten dit bord zowel in combinatie PC800 (400 MHz) als met met PC1066 RDRAM (533 MHz). We gebruikten daarvoor geen officieel PC1066
geheugen maar wel standaard RDRAM PC800 van Samsung. Je hoeft hiervoor enkel een divider-setting in het bios aan te passen. Wij ondervonden geen enkel probleem bovendien krijg je zo een goed idee van
de te verwachten performantie van dit type RDRAM-geheugen dat voorals heel duur en moeilijk te krijgen is.

Asus P4T533C detail
Asus P4T533C detail

Overzicht Asus P4T533C
Overzicht Asus P4T533C

Asus P4T533C jumpers
Asus P4T533C jumpers

De Asus P4T533-C beschikt over vijf PCI-sloten, een 5.1-kanaals geluidskaart, USB 2.0 en gebruikt net als zijn 845-broertje de Q-Fan technologie. Een RAID-controller ontbreekt jammer
genoeg en dat zal de ware performance freak minder kunnen bekoren. Kijken we naar de opbouw van het bord dan vallen de dwars geplaatste RIMM-geheugensleuven op alsook de EZ-plug. De EZ-plug is een
standaard ATX-voedingsconnector die de 12V stekker van een specifieke Pentium 4-voeding vervangt.

Dat de Pentium 4 enkel met RDRAM de top van zijn kunnen bereikt, wisten we al langer dan vandaag maar met PC1066 zit de rek er nog wat meer in. Zo halen we in 3D Mark 2001 SE een score van 11870 op de
standaardtest wat toch 400 punten hoger ligt dan wanneer we PC800 RDRAM gebruiken. Ook in Quake III Arena is het verschil duidelijk merkbaar maar het is algemeen geweten dat dit spel nood heeft aan
geheugenbandbreedte. Op Sysmark 2002 en de SPECviewperf benchmarks noteren we kleinere verschillen. Synthetische tests zoals de geheugentest van SiSoft Sandra 2002 en PC Mark 2002 tonen dan weer
hogere cijfers voor PC1066 RDRAM.

Prijs: ongeveer 250 euro.
Leverancier: Asus

Met dank aan DiDi Trade & Distribution (+32 (0)3-644 44 48) voor het bezorgen van de Asus-moederborden.

Conclusie
Zoals verwacht krijg je nog altijd de hoogste prestaties met de combinatie 850E chipset en RDRAM-geheugen hoewel daar natuurlijk een stevig prijskaartje tegenover staat. De echte snelheidsfreaks kunnen we dus zonder moeite de Asus P4T533-C aanbevelen. Voor de grote massa is een moederbord met 845E of 845G chipset echter beter geschikt maar hier blijkt een tegenstrijdigheid aanwezig: enkel de instapchipset 845G kan overweg met DDR333! Een dilemma dringt zich op want voor een performance user is een moederbord met geïntegreerde grafische kaart niet meteen de meest interessante optie. Vind je dat helemaal niet erg – je kunt nog altijd upgraden – dan valt de Aopen AX4G te overwegen. Meer mogelijkheden zoals RAID en overklokken bieden de Asus P4B533-E en de MSI 845E Max2 BLR maar dat vertaalt zich eveneens in een hogere prijs.
Vorig artikelExterne Audigy
Volgend artikelVeelbelovend
Bart Stoffels
Bart Stoffels is it-specialist en journalist, gespecialiseerd in cloud, networking, storage, servers en mobiele technologie.