Vlaamse kranten willen onterecht geld voor dieplinken

3
85
Met een paginagrote advertentie wijzen kranten bedrijven en verenigingen erop dat je niet zomaar artikels en foto’s mag overnemen. De opgelegde beperkingen gaan daarbij in tegen de kern van het internet. Is er iemand bij de kranten die het internet begrijpt? En hen erop wijst dat ze zelf doen wat ze anderen verbieden?

Reprocopy is bij ministerieel besluit gemachtigd op te treden als inner van vergoedingen voor de auteursrechten bij de Vlaamse kranten. Reprocopy heeft nu via een advertentie in de Vlaamse kranten de regeltjes min of meer begrijpbaar op een rij gezet waaraan u moet voldoen als u voor uw bedrijf of vereniging een artikel wil overnemen, citeren of ernaar verwijzen.

Overnemen zonder toestemming en betaling mag niet. Zover is alles duidelijk. Dat mag nooit, nergens, en daar hebben we Reprocopy niet voor nodig, alleen de wet op het auteursrecht is voldoende.

Met citeren wordt het al moeilijker, maar daar bestaan gebruiken. Citeren, zo wordt algemeen aanvaard, is een niet-substantieel deel van een artikel overnemen om uw eigen artikel interessanter te maken. Uw eigen artikel moet zonder het citaat nog altijd overeind staan en zin hebben.

Reprocopy beperkt het citaatrecht zeer strikt. Je mag citeren als je een artikel van antwoord wil dienen in kritiek of polemiek, en je mag voor wetenschappelijke of onderwijsdoeleinden citeren. Meer mag niet, en zeker niet voor commerciële doeleinden, zeggen de kranten nu. Niet alles staat in de advertentie, maar het komt er dus wel op neer dat citeren nauwelijks is toegestaan. Persoverzichten maken kan volgens Reprocopy helemaal niet.

Dieplinken ongeveer onmogelijk, tenzij u betaalt
Het wordt pas echt angstaanjagend, eigenlijk onnozel angstaanjagend, in de verschillende paragrafen waarmee Reprocopy het zowat onmogelijk maakt om naar een artikel in een krantenwebsite te linken. Gewoon een link leggen vanuit deze site, of vanuit uw tennisclub, of van op uw bedrijfspagina omdat de krant even over u heeft geschreven: het mag niet tenzij onder zeer strikte voorwaarden (titel, datum, bron zoals Reprocopy het wil, naam van de auteur). En helemaal onnozel wordt het met de voorwaarde dat die link er maar een maand mag staan. Tenzij u betaalt, dan mag het.

Dieplinken heet het internetfenomeen waarbij we een link leggen naar precies de relevante pagina in een website. Daar is het internet destijds voor ontworpen. Daar profiteert iedereen van, ook nieuwsuitgevers. Maar Reprocopy wil het aan banden leggen.

In de logica van Reprocopy moeten de krantensites dan eigenlijk ook meteen contracten opzeggen met sites die niets anders doen dan dieplinken naar kranten. Bijvoorbeeld Nieuws.be, dat titels en headlines op lijstjes zet en niet volgens de regeltjes van Reprocopy. In die logica moeten de kranten dus ook uit Google Nieuws stappen, dat zijn bestaanslogica haalt uit het indexeren van elk artikel en het zo snel mogelijk toegankelijk te maken. Google betaalt daar niets voor, zo werkt Google niet, Google is supercommercieel.

Als Google mag dieplinken volgens zijn eigen inzichten, waarom mogen wij dat dan niet? Als de dieplinks in Google “trafiek naar de website” heet, waarom wordt onze link dan afgeblokt of voorwerp van een factuur?

Dieplinken is wel legaal
Het gaat nog verder. Er zijn internationaal al heel wat rechtszaken geweest over dieplinken, en die wijzen allemaal dezelfde kant uit: dieplinken mag. Tenzij in een paar gevallen, zoals wanneer met de dieplink een nog niet officieel gepubliceerde pagina weergeeft of als de link een poort met toegangscode omzeilt. In alle andere gevallen is dieplinken legaal – nog eens, daar is het wereldwijde web voor gemaakt. Lees er deze juridische blog even op na, via een dieplink, uiteraard.

Kranten overtreden eigen regels
En het gaat nog verder. Kranten doen het zelf, zonder aan anderen te vragen hoeveel ze ervoor moeten betalen. Ze doen zelfs meer, ze citeren overmatig en kopiëren zelf in een mate die de regels die ze zelf hebben opgesteld voor Reprocopy en Mediargus (waar Reprocopy trouwens naar verwijst) aan hun laars lapt. Als u in deze zomerdagen even tijd heeft, doe dan de volgende oefening eens:

U bent gewaarschuwd, factuur volgt
De Reprocopy-campagne mag duidelijk gezien worden als een waarschuwing aan eenieder die de regels niet respecteert. De site van Reprocopy laat er geen twijfel over bestaan dat er zal worden opgetreden. Moeten we nu een Sabam-achtige repressie verwachten waarbij iedereen die het eenzijdig, zéér eenzijdig opgelegde zogezegde toetredingscontract niet respecteert, de factuur krijgt, of de deurwaarder?

Iemand zal de krantenmensen die Reprocopy hebben goedgekeurd, toch moeten uitleggen dat ze zich niet alleen belachelijk maken, maar dat ze zichzelf nog in de voet schieten ook. Hoe meer dieplinks een site krijgt vanuit andere sites, hoe hoger die site in de Google-zoekresultaten komt, hoe meer verkeer die site krijgt. Als met facturen voor inningen en processen duidelijk zal worden wat Reprocopy aanricht, zal niemand het nog in zijn hoofd halen naar krantensites te linken.

Iedere auteur beschermt graag zijn werk tegen ongeoorloofde kopies. Wij bij 6minutes en DiskIdee betalen ook auteurs om teksten voor ons te schrijven en maken, zoals zovele anderen, duidelijk wat legaal en gratis mag en kan, en naar ons linken hoort daar bij.

Natùùrlijk, dit is het internet.

Toon Lowette is mede-oprichter van 6minutes. Hij is voormalig Knack-journalist en sinds 1982 actief in elektronisch uitgeven, eerst bij krantengroep De Standaard, daarna als onafhankelijk consultant. In 1999 lag hij mee aan de basis van de e-mailnieuwsbrievenuitgeverij 6minutes.

Vorig artikelConcurrentie voor de iPod
Volgend artikelBouw een website in slechts drie stappen

3 REACTIES

  1. Vraag me dan wel af waarom de kranten in kwestie dan nog steeds add/share knoppen hebben. Je krijgt een deeplink, met bronvermelding en zonder voorwaarden, aangeboden voor gebruik zonder beperkingen.

    Als je op deze manier veel nieuws doorstreamt is het ook quasi onmogelijk dit na 30dagen te verwijderen. Ongetwijfeld beïnvloed door de policy van de nmbs maar dit is voor een nieuwssite compleet absurd.

    Dit gaat echter wel lachen worden, bij een korte steekproef heb ik toch al een paar politiekers gevonden die met plezier linken naar artikels ed, die ongetwijfeld met evenveel plezier een paar gepeperde rekeningen zullen ontvangen 🙂

    • Volgens mij is dit eenzijdige aanvaardingscontract niet afdwingbaar voor een rechtbank. Als ze ooit facturen zouden sturen voor links van meer dan 30 dagen oud en de ontvanger weigert die te betalen zal het misschien tot een proefproces komen die deze absurditeit van kaart zal vegen. Tot het zover is: gewoon negeren, is mijn advies (als niet-jurist, moet ik er wel bij vertellen).

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf je reactie!
Vul hier je naam in

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.